magaz/content/articles/32/03_grlinux.md

+++
title = 'Ελληνικά στο Linux'
date = '2003-04-01T00:00:00Z'
description = ''
author = 'Κυρίτσης Αθανάσιος (aka DJ Art)'
issue = ['Magaz 32']
issue_weight = 3
+++

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

*Η κατάσταση με τα Ελληνικά στο Linux είναι πλέον σε σχεδόν άριστη μορφή. Όλες οι μοντέρνες διανομές και εφαρμογές υποστηρίζουν Ελληνικά. Το μόνο που θα
χρειαστεί να κάνετε, είναι να τα επιλέξετε για χρήση. Η επιλογή αυτή γίνεται με σωστή ρύθμιση 2-3 παραμέτρων του συστήματος και από εκεί και πέρα, τα Ελληνικά
είναι θέμα της κάθε εφαρμογής. Με τις παρακάτω οδηγίες μπορείτε να εγκαταστήσετε \"σωστά\" (δηλαδή iso-8859-7) ελληνικά.*

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Για να εγκαταστήσετε τα ελληνικά, Θα πρέπει να κάνετε τα εξής 3 απλά βήματα:

1.  Να εγκαταστήσετε γραμματοσειρές στο σύστημά σας.
2.  Να εγκαταστήσετε τα ελληνικά locales και να τα ενεργοποιήσετε.
3.  Να ενημερώσετε τα αρχεία των Χ για το ελληνικό πληκτρολόγιο και να το ενεργοποιήσετε.

**1. Εγκατάσταση Γραμματοσειρών**
-----------------------------------------------------------

-   [1.1 Graphis](#ss1.1)
-   [1.2 Εγκατάσταση TrueType γραμματοσειρών](#ss1.2)
-   [1.3 AntiAliasing](#ss1.3)

**2. Ενεργοποίηση των locales**
---------------------------------------------------------

-   [2.1 Για το RedHat](#ss2.1)
-   [2.2 Για το Mandrake](#ss2.2)
-   [2.3 Για το Slackware](#ss2.3)
-   [2.4 Για Debian](#ss2.4)

**3. Ρύθμιση των X-Windows**
------------------------------------------------------

-   [3.1 Για X 4.3.0 και πάνω](#ss3.1)
-   [3.2 Για Χ 4.1.0 ώς και X 4.2.1](#ss3.2)
-   [3.3 Για Χ 4.0.2 και 4.0.3](#ss3.3)
-   [3.4 Για Χ μικρότερα από 4.0.1](#ss3.4)

**4. Για την κονσόλα και μόνο**
---------------------------------------------------------

**5. Για GTK+ 2.x / GNOME 2.x εφαρμογές**
-------------------------------------------------------------------

**6. Για το Netscape της σειράς 4.x**
---------------------------------------------------------------

**7. \*BSD Compatibility**
----------------------------------------------------

**8. Credits**
----------------------------------------


### [1. Εγκατάσταση Γραμματοσειρών]{#s1}

Για να έχετε ελληνικά στο σύστημά σας, το πρώτο βήμα είναι να εγκαταστήσετε ελληνικές γραμματοσειρές. Εδώ έχετε 2 επιλογές: να εγκαταστήσετε τις δωρεάν
γραμματοσειρές του πακέτου Graphis ή/και επιπλέον TrueType γραμματοσειρές. Εμείς σας προτείνουμε να εγκαταστήσετε και τα δύο. Οι Truetype γραμματοσειρές είναι
αισθητικά πιο όμορφες και πιο προτεινόμενες για χρήση σε ένα desktop σύστημα.

### [1.1 Graphis]{#ss1.1}

Το Graphis είναι ένα project του Hellug, το οποίο έχει σαν στόχο την ομαδοποίηση των ήδη υπαρχόντων πακέτων γραμματοσειρών, αλλά και την επίλυση αρκετών
προβλημάτων τους. Η διεύθυνση του Graphis στο Internet είναι <http://graphis.hellug.gr>. Απο εκεί μπορείτε να κατεβάσετε τις γραμματοσειρές σε .rpm πακέτο ή σε
source μορφή (.tar.gz).

Στη συνέχεια, είναι απαραίτητες οι παρακάτω ενέργειες:

-   Για να γίνει η εγκατάσταση αυτόματα είναι απαραίτητη η ύπαρξη της perl (γλώσσα προγραμματισμού), και να εισέλθετε στο μηχάνημά σας ως \"root\", όχι ως απλός
    χρήστης. Χρησιμοποιούνται επίσης κάποιες άλλες εντολές, οι οποίες όμως ανήκουν στις standard εντολές, και θα πρέπει να είναι ήδη εγκατεστημένες (π.χ. οι
    dirname και expr).
-   Αρχικά πηγαίνετε στον φάκελο που έχετε σώσει τα RPM αρχεία. Στη συνέχεια εκτελέστε αυτήν την εντολή:\
    rpm -Uvh xfntgr-\*.rpm\
    Κανονικά θα δείτε τα πακέτα να εγκαθιστώνται το ένα μετά το άλλο.
-   Αν το σύστημά σας δεν υποστηρίζει rpm πακέτα, τότε θα πρέπει να κάνετε την εγκατάσταση μόνοι σας: Αρχικά πρέπει να αποσυμπιέσετε το αρχείο
    xfntgr-xx-xx.tar.gz, κάτι που μάλλον ήδη έχετε κάνει. Ως αποτέλεσμα θα πρέπει να έχετε ένα φάκελο με όνομα \"xfntgr-xx\" καθώς και πολλά αρχεία και
    υποφακέλους μέσα σε αυτόν. Αυτόν τον κατάλογο θα πρέπει να τον μεταφέρετε, μετονομάζοντάς στον σε \"hellas\" στη θέση \"/usr/X11R6/lib/X11/fonts/\". Δηλαδή
    θα πρέπει να υπάρχει ως \"/usr/X11R6/lib/X11/fonts/hellas/\". Στον φάκελο \"hellas\" θα βρείτε το αρχείο \"graphis\". Εκτελέστε το και οι γραμματοσειρές θα
    εγκατασταθούν στο σύστημά σας (δηλαδή θα μπούν στο path στο XF86Config).

### [1.2 Εγκατάσταση TrueType γραμματοσειρών]{#ss1.2}

Truetype γραμματοσειρές μπορείτε να βρείτε οπουδήποτε. Το καλύτερο μέρος είναι ο φάκελος Fonts των Windows :-) (αρκεί να τα έχετε νόμιμα). Για όσους δεν έχουν
πρόσβαση σε μία Windows εγκατάσταση, μπορείτε να κατεβάσετε τα \"core fonts for the web\" στο <http://corefonts.sourceforge.net/>. Επίσης, μπορείτε να βρείτε
Truetype γραμματοσειρές σε διάφορα σημεία στο Internet, ενώ υπάρχουν και εμπορικές λύσεις, εμπορικά πακέτα που προσφέρουν ως προϊόν οικογένειες TrueType
γραμματοσειρών.

Για να εγκαταστήσετε και να χρησιμοποιήσετε truetype γραμματοσειρές, χρειάζεστε 2 πράγματα:

1.  font server με υποστήριξη truetype. Αν χρησιμοποιείτε Χ-Windows της σειράς 4.0.x και πάνω, δεν χρειάζεται να ανησυχείτε γιατί τον έχουν ενσωματωμένο. Για Χ
    κατώτερης έκδοσης, τον truetype font server (xfsft) θα τον βρείτε στο <http://www.dcs.ed.ac.uk/home/jec/programs/xfsft/>.\
    \
2.  Την εφαρμογή ttmkfdir. Αν δεν την έχετε στο σύστημά σας, μπορείτε να την βρείτε στο <http://www.joerg-pommnitz.de/TrueType/ttmkfdir.tar.gz>

Τώρα είστε έτοιμοι να εγκαταστήσετε τις γραμματοσειρές. Πηγαίντε στον κατάλογο /usr/X11R6/lib/X11/fonts και δημιουργείστε έναν καινούριο φάκελο με την ονομασία
π.χ. ttf. Μέσα σε αυτόν τον κατάλογο τοποθετήστε όσες truetype γραμματοσειρές επιθυμείτε. Σημειώστε πως τα filenames των γραμματοσειρών δεν θα πρέπει να
περιέχουν κενό. Επίσης, αν κάνατε copy τις γραμματοσειρές από το φάκελο fonts των Windows, τότε σιγουρευτείτε πως κάνατε copy μόνο όσα αρχεία έχουν την κατάληξη
.ttf, όλες οι άλλες γραμματοσειρές των Windows δεν είναι truetype και δεν θα δουλέψουν. Στη συνέχεια, μπείτε στον κατάλογο ttf και εκτελέστε τις εντολές
ttmkfdir -o fonts.dir και ttmkfdir -o fonts.scale. Θα δημιουργηθούν τα αρχεία fonts.dir και fonts.scale, τα οποίο θα περιέχουν όλες τις γραμματοσειρές που
εγκαταστήσατε. Τώρα θα πρέπει να προσθέσετε τον φάκελο /usr/X11R6/lib/X11/fonts/ttf στο Fontpath των X-Windows. Αυτό μπορείτε να το κάνετε με 2 τρόπους:

1.  Αν χρησιμοποιείτε τον X font Server (xfs), πηγαίνετε στον κατάλογο /etc/X11/fs και ανοίξτε το αρχείο config με έναν text editor. Προσθέστε στο
    \"catalogue=\" τον παραπάνω κατάλογο με τις truetype γραμματοσειρές και κάντε restart τον xfs.

2.  Αν δεν χρησιμοποιείτε τον xfs, τότε ανοίξτε το κατάλληλο XF86Config (π.χ. /etc/X11/XF86Config ή /etc/X11/XF86Config-4) και προσθέστε την παρακάτω γραμμή στο
    Section \"Files\":

        FontPath   "/usr/X11R6/lib/X11/fonts/ttf/"

    Κάντε restart τα X-Windows

Στις καινούριες διανομές, είναι απαραίτητο ακόμα ένα βήμα. Έτσι, λοιπόν, αν έχετε μία από τις εξής διανομές: **RedHat έκδοσης 8.0 και πάνω, Mandrake έκδοσης 9.0
και πάνω, SuSE έκδοσης 8.0 και πάνω, Slackware έκδοσης 9.0 και πάνω ή οποιαδήποτε άλλη διανομή που χρησιμοποιεί το πακέτο fontconfig**, τότε αφού έχετε κάνει
όλα τα παραπάνω βήματα, εκτελέστε ως root την εντολή **fc-cache -fv**\
Το output αυτής της εντολής θα πρέπει να σας πληροφορήσει σχετικά με τον αριθμό των γραμματοσειρών που βρήκε στον κατάλογο με τις ttf γραμματοσειρές σας. Αν δεν
\"διάβασε\" τον συγκεκριμένο κατάλογο, τότε θα χρειαστεί να τον προσθέσετε κατάλληλα στο αρχείο: **/etc/fonts/fonts.conf**

Για το Debian, με την παρακάτω εντολή θα εγκατασταθούν αυτόματα οι core γραμματοσειρές της Microsoft:

\# apt-get install msttcorefonts

### [1.3 AntiAliasing]{#ss1.3}

Όσον αφορά το θέμα AntiAliasing στα fonts, απλά θα αναφέρω πως εδώ μιλάμε πλέον \*ΜΟΝΟ\* για truetype γραμματοσειρές (το ΑΑ δουλεύει μόνο πάνω σε αυτές).
Επίσης, θα πρέπει να είστε σίγουροι πως οι βιβλιοθήκες που έχετε, όπως το QT ή το GTK+/Glib και τα X-Windows/libfreetype, το υποστηρίζουν ή ότι τα έχετε κάνει
compile με ενεργοποιημένη την υποστήριξη ΑΑ.

Για τους πιο πολλούς, αν έχετε κάποια από τις τελευταίες διανομές, τότε το πιθανότερο είναι ότι δεν θα χρειαστεί να κάνετε τίποτα (π.χ. απλά επιλέξτε την
συγκεκριμένη δυνατότητα από το control center του KDE)

Σε κάθε άλλη περίπτωση, σας παραπέμπω στο πολύ καλό HowTo για το θέμα αυτό, το οποίο θα βρείτε στο <http://trolls.troll.no/~lars/fonts/qt-fonts-HOWTO.html>.


### [2. Ενεργοποίηση των locales]{#s2}

Το επόμενο βήμα που θα πρέπει να κάνετε είναι να ενεργοποιήσετε τα ελληνικά locales στο σύστημά σας. Για να το κάνετε αυτό, καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε τις
οδηγίες που δίνει η διανομή σας. Και, φυσικά, να φροντίσετε (πρίν από οτιδήποτε) τα ελληνικά locales να είναι εγκατεστημένα. Προσέξτε πως αν δεν τα
ενεργοποιήσετε, τότε τίποτα από όλα αυτά που αναφέρουμε εδώ δεν πρόκειται να δουλέψει σωστά. (Συνοπτικά, έχω ακούσει ότι για SuSE θα πρέπει να κάνετε το
απαραίτητο βήμα μέσω του YAST, ενώ για Redhat/Mandrake, υπάρχει το αρχείο /etc/sysconfig/i18n όπου ορίζονται οι μεταβλητές των locales και η γλώσσα). Αν έχετε
αναλυτικές οδηγίες για κάποια διανομή, ευχαρίστως να τις συμπεριλάβω σε αυτό το κείμενο.

Αν είστε σίγουροι πως έχετε εγκατεστημένα τα locales και ξέρετε πώς να τα ενεργοποιήσετε, τότε πρέπει να ορίσετε το LC\_CTYPE ώς el ή el\_GR ή greek, ανάλογα με
τη διανομή που χρησιμοποιείτε. Για να έχετε ελληνικό πληκτρολόγιο η παραπάνω μεταβλητή είναι αρκετή. Αν θέλετε να χρησιμοποιείτε τα εξελληνισμένα προγράμματα
και να βλέπετε τα μενού στα παράθυρα στα ελληνικα, τότε πρέπει να ορίσετε την LC\_MESSAGES όπως και την LC\_CTYPE. Ένας manual τρόπος να ορίσετε τις δύο αυτές
μεταβλητές είναι να ανοίξετε το αρχείο εκίννησης του shell σας, π.χ. το .bash\_login ή το .bash\_profile ή το .bashrc (ανάλογα με τη διανομή που χρησιμοποιείτε)
που υπάρχει στο home directory σας και να γράψετε:

    export LC_CTYPE=el_GR
    export LC_MESSAGES=el_GR

### [2.1 Για το RedHat]{#ss2.1}

Aνοίγουμε το αρχείο /etc/sysconfig/i18n και φροντίζουμε ώστε να υπάρχουν οι εξής γραμμες:

    LANG="el_GR"
    SUPPORTED="en_US.UTF-8:en_US:en:el_GR.UTF-8:el_GR:el"
    LC_CTYPE="el_GR"

Μετά το πείραγμα αυτού του αρχείου, θα πρέπει το RedHat με κάποιο τρόπο να ξαναδιαβάσει αυτό το αρχείο. Ένας γρήγορος τρόπος να το κάνετε αυτό είναι να βγείτε
σε init 1 με την εντολή **telinit 1** και ξανά σε init 3 με την εντολή **telinit 3**. Οι πιο αρχάριοι μπορούν να κάνουν ένα reboot (shutdown) του μηχανήματος αν
μπερδεύονται με τα inits.

### [2.2 Για το Mandrake]{#ss2.2}

Ανοίγουμε το αρχείο /etc/sysconfig/i18n και φροντίζουμε ώστε να μοιάζει κάπως έτσι:

    LANG="el_GR"
    SUPPORTED="en_US.UTF-8:en_US:en:el_GR.UTF-8:el_GR:el"
    LC_CTYPE="el_GR"

Μετά το πείραγμα αυτού του αρχείου, θα πρέπει το Mandrake με κάποιο τρόπο να ξαναδιαβάσει αυτό το αρχείο. Ένας γρήγορος τρόπος να το κάνετε αυτό είναι να βγείτε
σε init 1 με την εντολή **telinit 1** και ξανά σε init 3 με την εντολή **telinit 3**. Οι πιο αρχάριοι μπορούν να κάνουν ένα reboot (shutdown) του μηχανήματος αν
μπερδεύονται με τα inits.

### [2.3 Για το Slackware]{#ss2.3}

Στο Slackware τα πράγματα είναι πολύ εύκολα. Προσθέστε τις παρακάτω γραμμές είτε στο /etc/profile ή στο \~/.bash\_login:

    export LANG=el_GR
    export LC_CTYPE=el_GR
    export LC_NUMERIC=POSIX
    export LC_TIME=POSIX
    export LC_COLLATE=POSIX
    export LC_MONETARY=POSIX
    export LC_MESSAGES=POSIX
    export LC_PAPER=POSIX
    export LC_NAME=POSIX
    export LC_ADDRESS=POSIX
    export LC_TELEPHONE=POSIX
    export LC_MEASUREMENT=POSIX
    export LC_IDENTIFICATION=POSIX

Όσες επιπλέον μεταβλητές περιβάλλοντος θέλετε να δείχνουν σε el\_GR, αλλάξτε κατάλληλα στις παραπάνω γραμμές το POSIX με el\_GR.

### [2.4 Για Debian]{#ss2.4}

Στο Debian, τα locales εγκαθίστανται και ρυθμίζονται με τις εξής εντολές:

\# apt-get install locales\
\# dpkg-reconfigure locales

Στη συνέχεια επιλέγετε el\_GR.ISO8859-7 ή/και ότι άλλο χρειαζόσαστε.


### [3. Ρύθμιση των X-Windows]{#s3}

### [3.1 Για X 4.3.0 και πάνω]{#ss3.1}

Αν έχετε Χ 4.3.0 και πάνω, τότε για να έχετε ελληνικά, αρκεί να πάτε σε κάποιο εργαλείο ρύθμισης των Χ (όπως το xf86config, το xf86cfg, το XF86Setup κλπ) και
στην επιλογή για το πληκτρολόγιο να επιλέξετε το ελληνικό. Στη συνέχεια, θα πρέπει να ανοίξετε το κατάλληλο αρχείο XF86Config (ανάλογα με τη διανομή σας, π.χ.
το /etc/X11/XF86Config ή το /etc/X11/XF86Config-4) και να πάτε στην ενότητα του πληκτρολογίου ( Section \"Keyboard\" ) και να σιγουρευτείτε πως αυτή η ενότητα
θα μοιάζει κάπως έτσι:

       Option "XkbRules"   "xfree86"
       Option "XkbModel"   "pc101"
       Option "XkbLayout"  "us,el"
       Option "XkbOptions" "grp:alt_shift_toggle"

Η δεύτερη γραμμή μπορεί να είναι διαφορετική, ανάλογα με πόσα πλήκτρα έχει το πληκτρολόγιό σας (προφανώς, αν υπάρχει ήδη γραμμή XkbModel μπορείτε απλά να την
κρατήσετε), ενώ η τέταρτη δηλώνει με ποιό συνδυασμό πλήκτρων μπορείτε να αλλάξετε από το αγγλικό στο ελληνικό πληκτρολόγιο, και μπορεί να είναι \"grp:toggle\"
(με AltGr), \"grp:shift\_toggle\" (τα δύο Shift μαζί), \"grp:ctrl\_shift\_toggle\", \"grp:ctrl\_alt\_toggle\" και \"grp:caps\_toggle\" (αυτά τα τρία νομίζω
είναι προφανή).

### [3.2 Για Χ 4.1.0 ώς και X 4.2.1]{#ss3.2}

Αν έχετε Χ 4.1.0 έως και X 4.2.1, τότε για να έχετε ελληνικά, αρκεί να πάτε σε κάποιο εργαλείο ρύθμισης των Χ (όπως το xf86config, το xf86cfg, το XF86Setup κλπ)
και στην επιλογή για το πληκτρολόγιο να επιλέξετε το ελληνικό. Στη συνέχεια, θα πρέπει να ανοίξετε το κατάλληλο αρχείο XF86Config (ανάλογα με τη διανομή σας,
π.χ. το /etc/X11/XF86Config ή το /etc/X11/XF86Config-4) και να πάτε στην ενότητα του πληκτρολογίου ( Section \"Keyboard\" ) και να σιγουρευτείτε πως αυτή η
ενότητα θα μοιάζει κάπως έτσι:

       Option "XkbRules"   "xfree86"
       Option "XkbModel"   "pc101"
       Option "XkbLayout"  "el"
       Option "XkbOptions" "grp:alt_shift_toggle"

Η δεύτερη γραμμή μπορεί να είναι διαφορετική, ανάλογα με πόσα πλήκτρα έχει το πληκτρολόγιό σας (προφανώς, αν υπάρχει ήδη γραμμή XkbModel μπορείτε απλά να την
κρατήσετε), ενώ η τέταρτη δηλώνει με ποιό συνδυασμό πλήκτρων μπορείτε να αλλάξετε από το αγγλικό στο ελληνικό πληκτρολόγιο, και μπορεί να είναι \"grp:toggle\"
(με AltGr), \"grp:shift\_toggle\" (τα δύο Shift μαζί), \"grp:ctrl\_shift\_toggle\", \"grp:ctrl\_alt\_toggle\" και \"grp:caps\_toggle\" (αυτά τα τρία νομίζω
είναι προφανή).

### [3.3 Για Χ 4.0.2 και 4.0.3]{#ss3.3}

Αν έχετε είτε Χ 4.0.2 είτε 4.0.3, τότε για να έχετε ελληνικά, αρκεί να πάτε σε κάποιο εργαλείο ρύθμισης των Χ (όπως το xf86config, το xf86cfg, το XF86Setup κλπ)
και στην επιλογή για το πληκτρολόγιο να επιλέξετε το ελληνικό. Στη συνέχεια, θα πρέπει να ανοίξετε το κατάλληλο αρχείο XF86Config (ανάλογα με τη διανομή σας,
π.χ. το /etc/X11/XF86Config ή το /etc/X11/XF86Config-4) και να πάτε στην ενότητα του πληκτρολογίου ( Section \"Keyboard\" ) και να σιγουρευτείτε πως αυτή η
ενότητα θα μοιάζει κάπως έτσι:

       Option "XkbRules"   "xfree86"
       Option "XkbModel"   "pc101"
       Option "XkbLayout"  "gr"
       Option "XkbOptions" "grp:ctrl_shift_toggle"

Η δεύτερη γραμμή μπορεί να είναι διαφορετική, ανάλογα με πόσα πλήκτρα έχει το πληκτρολόγιό σας (προφανώς, αν υπάρχει ήδη γραμμή XkbModel μπορείτε απλά να την
κρατήσετε), ενώ η τέταρτη δηλώνει με ποιό συνδυασμό πλήκτρων μπορείτε να αλλάξετε από το αγγλικό στο ελληνικό πληκτρολόγιο, και μπορεί να είναι \"grp:toggle\"
(με AltGr), \"grp:shift\_toggle\" (τα δύο Shift μαζί), \"grp:ctrl\_shift\_toggle\", \"grp:ctrl\_alt\_toggle\" και \"grp:caps\_toggle\" (αυτά τα τρία νομίζω
είναι προφανή).

### [3.4 Για Χ μικρότερα από 4.0.1]{#ss3.4}

Το επόμενο απαραίτητο βήμα είναι η ενημέρωση των αρχείων των Χ και η ενεργοποίηση του ελληνικού πληκτρολογίου. Θα πρέπει να κάνετε τις εξής ενέργειες:

Πρώτα θα πρέπει να έχετε τα αρχεία el και Compose. Μπορείτε να τα βρείτε συμπιεσμένα στο <http://members.hellug.gr/djart/files/el_Compose.tar.bz2>.

1.  Αντιγράφετε το Compose στο /usr/X11R6/lib/X11/locale/iso8859-7/.

2.  Προσθέτετε την παρακάτω γραμμή στο /usr/X11R6/lib/X11/locale/compose.dir:

        iso8859-7/Compose       el_GR.ISO8859-7

3.  Αντιγράφετε το el στο /usr/X11R6/lib/X11/xkb/symbols/.

4.  Προσθέτετε την παρακάτω γραμμή στο /usr/X11R6/lib/X11/xkb/symbols.dir:

        -dp----- a------- el(basic)

5.  Στο /etc/X11/XF86Config, στο section \"Keyboard\", σβήνετε όλες τις επιλογές του XKB, και στη θέση τους βάζετε τις εξής:

           XkbRules        "xfree86"
           XkbModel        "pc104"
           XkbLayout       "el"
           XkbOptions      "grp:toggle"

    (Η παραπάνω σύνταξη είναι για Χ 3.3.x. Για Χ 4.x η σύνταξη είναι η εξής):

           Option "XkbRules"   "xfree86"
           Option "XkbModel"   "pc101"
           Option "XkbLayout"  "el"
           Option "XkbOptions" "grp:ctrl_shift_toggle"

    H δεύτερη γραμμή μπορεί να είναι διαφορετική, ανάλογα με πόσα πλήκτρα έχει το πληκτρολόγιό σας (προφανώς, αν υπάρχει ήδη γραμμή XkbModel μπορείτε απλά να
    την κρατήσετε), ενώ η τέταρτη δηλώνει με ποιό συνδυασμό πλήκτρων μπορείτε να αλλάξετε από το αγγλικό στο ελληνικό πληκτρολόγιο, και μπορεί να είναι
    \"grp:toggle\" (με AltGr), \"grp:shift\_toggle\" (τα δύο Shift μαζί), \"grp:ctrl\_shift\_toggle\", \"grp:ctrl\_alt\_toggle\" και \"grp:caps\_toggle\" (αυτά
    τα τρία νομίζω είναι προφανή).

6.  Ξαναξεκινάτε τον X server σας. Αυτό ήταν!


### [4. Για την κονσόλα και μόνο]{#s4}

-   Σιγουρευόμαστε πως το αρχείο /etc/inputrc περιέχει τις εξής γραμμές:

    ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

        set meta-flag on
        set convert-meta off
        set output-meta on

    ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-   Εκτελούμε με τη σειρά τις εξής εντολές:

    **\$ echo -ne \"\\033(K\\033)K\" \>/dev/tty**\
    **\$ setfont iso07.16**\
    **\$ loadkeys gr**

    Τώρα χρησιμοποιώντας το Alt+Shift μπορούμε να αλλάξουμε σε ελληνικό πληκτρολόγιο και να γράψουμε ελληνικά.

    Αν οι παραπάνω εντολές δεν δουλέψουν στο RedHat 8.0 και πάνω, δοκιμάστε τις εξής εντολές:

    **\$ echo -ne \"\\033(K\\033)K\" \>/dev/tty**\
    **\$ setfont iso07u-16.psfu.gz -u /lib/kbd/consoletrans/8859-7\_to\_uni.trans**\
    **\$ loadkeys gr**

    **Για το Debian**, θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε την εντολή consolechars αντί της setfont, δηλαδή οι εντολές θα είναι κάπως έτσι:

    **\$ echo -ne \"\\033(K\\033)K\" \>/dev/tty**\
    **\$ consolechars -f /usr/share/consolefonts/iso07.f16.psf.gz**\
    **\$ loadkeys gr**


### [5. Για GTK+ 2.x / GNOME 2.x εφαρμογές]{#s5}

Λόγω ενός bug στο gtk+ 2.x, δεν εμφανίζονται οι τόνοι στις εφαρμογές. Για να επιλύσετε το συγκεκριμένο πρόβλημα, θα χρειαστεί να προσθέσετε τις παρακάτω γραμμές
στο \~/.bashrc ή \~/.bash\_profile ή \~/.bash\_login (ή όποιο άλλο είναι το αρχείο εκκίνησης του shell σας):

    export GTK_IM_MODULE=xim


### [6. Για το Netscape της σειράς 4.x]{#s6}

Για να εχουμε ελληνικά στη γραμμή που δίνουμε τις διευθύνσεις και παντού στο email, αντιγράφουμε το αρχείο Netscape.ad απο τον κατάλογο
/usr/doc/netscape-communicator-4.xx/ (αν ο netscape είναι εγκατεστημένος από μορφή .rpm ή από τον κατάλογο που τον εγκαταστήσατε, σε περίπτωση μορφής .tar.gz)
στο /usr/X11R6/lib/X11/app-defaults/ και το μετονομάζουμε σε Netscape. Το ανοίγουμε με τον joe ή με άλλον επεξεργαστή και στη γραμμή 5567, 5568, 5569 (σημειώστε
ότι οι αριθμοί των σειρών αλλάζουν από έκδοση σε έκδοση, θα τους βρείτε όμως γύρω στη γραμμή 5500+) όπου λέει adobe βάζουμε \* δηλ πρέπει να είναι:

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    *XmTextField.fontList: -*-courier-medium-r-*-*-*-120-*-*-*-*-iso8859-*
    *XmText.fontlist: -*-courier-medium-r-*-*-*-120-*-*-*-*-iso8859-*
    *XmList*fontlist: -*-courier-medium-r-*-*-*-120-*-*-*-*-iso8859-*

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Επίσης, στη γραμμή 5600,5601,5602 αντικαθιστούμε το -\*-helvetica με -greek-helvetica και το 100 με 120 δηλαδή πρέπει να είναι:

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    *XmLGrid*fontList:\
    -greek-helvetica-medium-r-*-*-*-120-*-*-*-*-iso8859-*,\
    -greek-helvetica-bold-r-*-*-*-120-*-*-*-*-iso8859-*=BOLD,\
    -greek-helvetica-medium-o-*-*-*-120-*-*-*-*-iso8859-*=ITALIC

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ΤΕΛΕΙΩΣΑΜΕ

Ξεκινάμε τον Netscape και απο το view -\> encoding επιλέγουμε το Greek (ISO-8859-7) και πάλι απο το ίδιο μενού το \"Set Default Encoding\" και στο
Εdit-\>Preferences-\>Appearance-\>fonts το \"Greek(iso-8859-7)\" και ορίζουμε ποιές γραμματοσειρές θέλουμε. Οι καλύτερες είναι οι Courier (Greek). Tο ίδιο
κάνουμε για το \"Western(iso-8859-1)\" έτσι ώστε να μπορούμε να γράψουμε ελληνικά στις φόρμες και στο mail τύπου text/plain.


### [7. \*BSD Compatibility]{#s7}

Ναι, καλά θα το καταλάβατε. Όλα αυτά για τα Χ ισχύουν σε οποιοδήποτε Unix σύστημα που τρέχει X-Windows (προσοχή, για τα Χ μόνο, όχι και για την κονσόλα). Οι
γραμματοσειρές Graphis εγκαθίστανται και σε FreeBSD και σε \*BSD. Παρόλα αυτά, αν σαν ενδιαφέρει το θέμα των ελληνικών στα \*BSD, τότε πρέπει οπωσδήποτε να
επισκεφτείτε το web site του [Greek BSD Project](http://www.bsd.gr) και να δείτε τις οδηγίες που προσφέρουν τα παιδιά για τα \*BSD τόσο για την κονσόλα, όσο και
για τα Χ, όσο και τις γραμματοσειρές που έχουν φτιάξει.


### [8. Credits]{#s8}

Τα παιδιά που εργάστηκαν ώστε εσείς να βλέπετε ελληνικά είναι οι:

-   To Graphis team ( <http://graphis.hellug.gr>) και ιδιαιτέρως ο Παναγιώτης Κατσαλούλης.
-   Βασίλης Βασαΐτης. Το section για τη ρύθμιση των Χ προέρχεται από δικό του e-mail στην i18n mailing list. Ο Παναγιώτης και ο Βασίλης είναι οι δημιουργοί των
    el και Compose.
-   Όλα τα παιδιά στην i18n mailing list.
-   To Σίμο Ξενιτέλλη και όλο το team που μεταφράζει τα προγράμματα που βλέπετε και χρησιμοποιείτε στα ελληνικά.
-   Τους Αλέξανδρο Παπαδόπουλο και Ιωάννη Παπαϊωάννου για τις Debian specific οδηγίες.
-   Όλους όσους ξέχασα να αναφέρω, όσους κατά λάθος αδίκησα αναφέροντας λιγότερα από όσα έχουν κάνει και όσους απλά αγνοώ ότι έχουν προσφέρει. Καλά θα κάνουν να
    μου στείλουν αμέσως ένα e-mail για να αποκαταστήσω την αλήθεια ;-)