Αυτό το commit περιλαμβάνεται σε:
infl00p 2022-03-23 20:14:33 +02:00
commit 8ec8e9bee2
451 αρχεία άλλαξαν με 46736 προσθήκες και 0 διαγραφές

79
content/articles/18/01_editorial.md Κανονικό αρχείο

@ -0,0 +1,79 @@
+++
title = 'Editorial'
date = '1999-10-01T00:00:00Z'
description = ''
author = 'Μιχάλης Καμπριάνης(mailto:kabrianis@hellug.gr)'
issue = ['Magaz 18']
issue_weight = 1
+++
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
*Καλώς ορίσατε στο αλλαγμένο **Magaz**\...*
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Το σκεφτόμασταν πολύ καιρό, αλλά δεν είχαμε χρόνο να διαθέσουμε\.... Θέλαμε κάτι να αλλάξουμε, να δείξουμε διαφορετικοί, και να είμαστε διαφορετικοί (μόνο να
δείχνεις δεν έχει νόημα). Ευτυχώς ξεφορτωθήκαμε τα (τις περισσότερες φορές ατσούμπαλα) εικονάκια που ήμουν υποχρεωμένος να διαλέγω για να ταιριάξουν με τα
άρθρα.\
Ας τα πιάσουμε όμως με τη σειρά:
1. **Τι είχαμε μέχρι τώρα\...**
Μέχρι το προηγούμενο τεύχος, είχαμε τα άρθρα (σε μορφή sgml) και δημιουργούσαμε ένα αρχείο, διαφορετικό για κάθε τεύχος, τo nif-file το οποίο περιείχε links
για κάθε άρθρο του τεύχους, με τα αντίστοιχα εικονάκια (η αριστερή κίτρινη μπάρα στην παλιά μορφή). Το sgml αρχείο μετατρεπόταν σε html με τα sgmltools
(τροποποιημένη έκδοση από τον [Παναγιώτη Βρυώνη](mailto:vrypan@hellug.gr), για τη μορφή του Magaz) και \"ενωνόταν\" με το nif-file. Παράλληλα, φτιάχναμε και
το index.html για κάθε τεύχος (πάλι με links και εικονάκια). Αν αυτή η διαδικασία σας φαίνεται εύκολη, να σας πληροφορήσω ότι γελιόσαστε :-) Τέλος,
φτιαχνόταν και η αρχική σελίδα προσθέτοντας απλά ένα ακόμα τεύχος στο Javascript και τα links.
2. **Τι αλλάξαμε\...**
- *Νέα μορφή σελίδων*\
Αυτοματοποίησαμε με κάποιο script την δημιουργία του nif-file, και με κάποιο άλλο την δημιουργία του index.html για κάθε τεύχος. Πλέον, τα sgml μόνο
αρκούν για να δημιουργηθεί το τεύχος.
- *Νέα εικονάκια*\
Πλέον έχουμε αυτά τα ωραία εικονάκια που βλέπετε στην κορυφή (αλλά και τα νέα βελάκια καθοδήγησης) τα οποία εκτός από καλαίσθητα, είναι πιστεύουμε και
πολύ κατατοπιστικά σχετικά με τις \"εργασίες\" που επιτελούν.
- *Πληροφοριακά στοιχεία*
- Με τα νέα scripts, δημιουργείται επίσης αυτόματα, ένα αρχείο - εικόνα του περιοδικού, με αναφορά σε όλα τα τεύχη που έχουν \"εκδοθεί\" και links για
το κάθε άρθρο.
- Η λίστα Ελλήνων χρηστών Linux, επίσης θα δημιουργείται πλέον σχεδόν αυτόματα, χάρη σε ένα ακόμα script (η δημιουργία της ήταν ήδη
ημι-αυτοματοποιημένη). Η πλήρης αυτοματοποίησή της αποκλείεται, γιατί αρκετοί ακόμα γράφουν τα στοιχεία τους με λατινικούς χαρακτήρες.
- Προστέθηκε σελίδα για δημοσκοπήσεις (μπορείτε να δείτε αμέσως και τα αποτελέσματα φυσικά)
- Εφόσον δεν έχουμε χρόνο για δημιουργία FAQ, δώσαμε πλέον τη δυνατότητα αναζήτησης στα άρθρα του περιοδικού, και στην (πάλαι ποτέ πασίγνωστη) στήλη
της αλληλογραφίας.
- Έχει επίσης προστεθεί σελίδα με παρουσίαση των συντακτών - αρθρογράφων του Magaz. Οποιοσδήποτε έχει γράψει άρθρο για το Μagaz θα εμφανίζεται (αν
θέλει) εκεί.
- *Αλλαγές δομής\...*
- Εικονάκια\
Πλέον δεν βρίσκονται όλα τα εικονάκια σε ένα directory, αλλά το κάθε τεύχος έχει το αντίστοιχο δικό του directory. Έτσι το download κάθε τεύχους
αποκλείεται να είναι λάθος (σε αυτό βοηθάει και άλλο ένα script αυτόματης δημιουργίας του αρχείου που προσφέρεται για download). Τα gif images
αποσύρθηκαν, και πλέον χρησιμοποιούμε παντού μόνο png. Τα μόνα gif που υπάρχουν τώρα πια είναι δύο animated. Και αυτό, επειδή οι σημερινοί browsers
δεν υποστηρίζουν animated png. Μόλις βγουν σωστές εκδόσεις, θα τα γυρίσουμε και αυτά.
- Links\
Όλα εκείνα τα εικονάκια που υπήρχαν στην παλιά πρώτη σελίδα, έχουν τώρα το δικό τους σπίτι. Μία ξεχωριστή σελίδα με επιλεγμένα links είναι άμεσα
διαθέσιμη.
3. **Τι κερδίζετε\...**
Κερδίζετε ένα πιο όμορφο (πιστεύουμε) περιοδικό, πιο ευανάγνωστο. Κερδίζετε τη δυνατότητα αναζήτησης. Κερδίζετε μία γρήγορη ματιά σε όλη την ιστορία (και τα
άρθρα) του περιοδικού. Κερδίζετε το ότι μπορείτε πλέον να δείτε αυτούς που σας \"μιλάνε\". Κερδίζετε διασημότητα (αν γράψετε άρθρο) :-) Κερδίζετε πιο εύκολη
περιήγηση στο περιοδικό. Κερδίζετε ενημέρωση για συγκεκριμένα θέματα (δημοσκοπήσεις). Ε\... δεν φτάνουν;
4. **Τι κερδίζουμε\...**
Κεδίζουμε χρόνο (με τις πολλές αυτοματοποιήσεις), κερδίζουμε σε υστεροφημία, κερδίζουμε σε ικανοποίηση ότι παράγουμε κάτι όμορφο (εκτός από χρήσιμο, όπως
έχει ήδη αποδειχτεί). Κερδίζουμε γνώσεις (με όλες αυτές τις εργασίες που έπρεπε να γίνουν).
5. **Ποιος έκανε τι\...**
- O [Παναγιώτης Βρυώνης](mailto:vrypan@hellug.gr) ανέλαβε το βάρος του συντονισμού και της περισσότερης δουλειάς για τη νέα εμφάνιση. Δικά του είναι τα
scripts που δημιουργούν το nif-file, το index.html, το contents-short.html και τέλος παράγουν τα html αρχεία του κάθε τεύχους (με τα ήδη δημιουργημένα
nif-files). Δική του ήταν η σύλληψη της νέας μορφής, και η ιδέα της σελίδας πληροφοριών για τους αρθρογράφους (info.html).
- Η [Άννα Βρυώνη](mailto:vryanna@hotmail.com), γραφίστρια, μας έφτιαξε τα πολύ όμορφα εικονάκια που βλέπετε. Η κοπέλλα έφτιαξε πάρα πολλά εικονάκια μέχρι
να καταλήξουμε στο ποια θέλουμε, και γι\' αυτό την ευχαριστούμε.
- Ο [Μιχάλης Καμπριάνης](mailto:kabrianis@hellug.gr) έγραψε τα scripts για το σύστημα δημοσκοπήσεων (ψηφοφορίας και δημιουργίας αποτελεσμάτων) και τα
αντίστοιχα για την καταχώρηση χρηστών στην περιβόητη λίστα. Έφτιαξε το σύστημα αναζήτησης για το Μagaz και μετέτρεψε κατάλληλα τον κώδικα ούτως ώστε να
βλέπουμε ελληνικά (τόσο στα πεδία επιλογών στις αναζητήσεις, όσο και στα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων).
Ελπίζουμε με όλα αυτά να έχουμε ικανοποιήσει και τον πιο απαιτητικό αναγνώστη του περιοδικού από άποψης εμφάνισης και features. Από άποψης ύλης ούτως ή άλλως
δεν είχαμε πρόβλημα :-)
Σας ευχόμαστε καλή ανάγνωση\....

66
content/articles/18/02_infohellug99.md Κανονικό αρχείο

@ -0,0 +1,66 @@
+++
title = 'Ο Hellug στην Infosystem 99'
date = '1999-10-01T00:00:00Z'
description = ''
author = 'HEL.L.U.G.(mailto:info@hellug.gr)'
issue = ['Magaz 18']
issue_weight = 2
+++
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
*Ο Hellug στην Infosystem 99*
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
**[]{#greek} Ελληνικά**
![](/18/img/logo.png)
(press [here](#english) to see the english text)
Ο Hellug, ο Ελληνικός Σύλλογος Φίλων του Linux, πρόκειται να συμμετάσχει στην έκθεση Infosystem 99, στη Θεσσαλονίκη, από την Πέμπτη, 7 μέχρι την Κυριακή, 10 
Οκτωβρίου 1999. Η Infosystem είναι η πιο σημαντική έκθεση πληροφορικής στην Ελλάδα και διοργανώνεται με επιτυχία τα τελευταία 13 χρόνια στα πλαίσια της Διεθνούς
Έκθεσης Θεσσαλονίκης.
Στο περίπτερο του Hellug θα
- παρουσιαστεί το ταχύτατα αναπτυσσόμενο λειτουργικό σύστημα που ξεκίνησε από μια μικρή ομάδα προγραμματιστών για να το αγκαλιάσουν οι χρήστες υπολογιστών από
όλο τον κόσμο
- υπάρχουν μηχανήματα στα οποία θα τρέχουν εφαρμογές για διακομιστές, σταθμούς εργασίας, και προσωπικούς υπολογιστές
- εκτεθούν η σταθερότητα και η ευελιξία του Linux σε ανθρώπους που δεν έχουν μεγάλη εμπειρία με αυτό
- απαντηθούν απορίες νέων χρηστών για την εγκατάσταση και τη χρήση του Linux από μέλη του Hellug
- παρουσιαστούν οι δυνατότητες του Linux σε διάφορα περιβάλλοντα, από το σχολείο μέχρι την επιχείρηση
- συμμετάσχουν εταιρίες που προωθούν προϊόντα σχετικά με το Linux στην Ελλάδα
- διανεμηθούν CDs με διανομές του λειτουργικού (Red Hat, Suse κλπ), αφίσσες, φυλάδια, και γενικώς υλικό που βοηθά στην εξάπλωση του Linux
- δοθεί ευκαιρία σε παλιούς και νέους χρήστες του Linux να έρθουν σε προσωπική επαφή και να ανταλλάξουν απόψεις για το αγαπημένο τους λειτουργικό
Καλούμε όλους τους φίλους του Linux αλλά και όλους όσοι ασχολούνται με την πληροφορική να επισκεφτούν το Περίπτερο 15, Stand 12, (καθημερινά 12.00 - 21.00,
Σαββατοκύριακο 11.00 - 22.00) για να γνωριστούμε, να συζητήσουμε, να περάσουμε καλά, για να δοθεί νέα ώθηση στη διάδοση του ελεύθερου λογισμικού στην Ελλάδα.
Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε τη σελίδα του Hellug, <http://www.hellug.gr>.
**[]{#english} English**
![](/18/img/logo.png)
(πατήστε [εδώ](#greek) για να δείτε το ελληνικό κείμενο)
Hellug, the Hellenic Linux Users Group, will be one of the exhibitors in the Infosystem 99 expo, in the city of Thessaloniki, Greece, from Thursday 7 to Monday
10 October 1999. Infosystem is the most important information technology show in Greece and has been organised with success for the past 13 years in the
premises of the International Trade Fair of Thessaloniki.
In Hellug\'s stand, we will
- present the rapidly growing operating system that began as a project of a few programmers and was adopted by millions of computer users around the world
- setup computers running applications for servers, workstations and PCs
- explain the robustness and flexibility of Linux to people who are not familiar with it
- answer new users\' questions on installing and using Linux
- elaborate on the potential use of Linux in different contexts, ranging from the academic to the corporate environment
- introduce companies that promote Linux oriented software in Greece
- give away CDs with distributions of the OS (Red Hat, Suse, etc.), posters, leaflets, and, generally, material that will help make Linux more popular
- give the chance to old and new users to meet each other and exchange views on their favorite OS
We invite all Linux fans, as well as everyone who is interested in information technology, to visit Pavilion 15, Stand 12 (12.00 - 21.00 weekdays, 11.00 - 22.00
during the weekend) so that we know each other better, discuss, have fun, and give fresh impetus to the dissemination of the Free Software philosophy in Greece.
For more information, visit Hellug\'s site <http://www.hellug.gr>

86
content/articles/18/03_sysrq.md Κανονικό αρχείο

@ -0,0 +1,86 @@
+++
title = 'Τεκμηρίωση για το μαγικό πλήκτρο SysRq, v 1.2'
date = '1999-10-01T00:00:00Z'
description = ''
author = 'Myrdaal(mailto:jackalz@dyn.ml.org) Μετάφραση: Θέμης Παπασσιλέκας(mailto:panzerjager@netscape.net)'
issue = ['Magaz 18']
issue_weight = 3
+++
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
*Το κείμενο αυτό το έγραψε ο Μyrdaal, και αποτελεί την τεκμηρίωση του Μagic SysRQ key που έρχεται ως επιλογή στους πυρήνες της σειράς 2.2.χ*
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1. **Τί είναι το μαγικό πλήκτρο SysRQ;**
Είναι ένας \'μαγικός\' συνδυασμός πλήκτρων στον οποίο ο πυρήνας θα ανταποκριθεί, ανεξαρτήτως του τί άλλο κάνει εκείνη τη στιγμή, εκτός κι αν είναι τελείως
κολλημένος.
2. **Πώς ενεργοποιώ το μαγικό πλήκτρο SysRQ;**
Χρειάζεται να απαντήσετε ΝΑΙ στο \"Magic SysRQ key (CONFIG\_MAGIC\_SYSRQ)\" όταν καθορίζετε τις ρυθμίσεις του πυρήνα. Αυτή η επιλογή υποστηρίζεται μόνο από
τον πυρήνα 2.1.x και πάνω.
3. **Πώς χρησιμοποιώ το μαγικό πλήκτρο SysRQ;**
- Στους x86:
Πατάτε τον συνδυασμό \'ALT-SysRQ-\<πλήκτρο εντολής\>\'.Σημείωση: Μερικά (παλαιότερα;) πληκτρολόγια μπορεί να μην έχουν πλήκτρο SysRQ. Το πλήκτρο SysRQ
είναι επίσης γνωστό ώς το πλήκτρο Print Screen.
- Σε SPARC:
Πατάτε \'ALT-STOP-\<πλήκτρο εντολής\>\', πιστεύω,
- Σε άλλους:
Εάν γνωρίζετε συνδυασμούς για άλλες αρχιτεκτονικές, παρακαλώ να μου τις γνωστοποιήσετε προκειμένου να τους προσθέσω εδώ.
4. **Τί είναι τα πλήκτρα \'εντολών\';**
- \'r\': Κλείνει την \'καθαρή\' κατάσταση (raw mode) του πληκτρολογίου και το θέτει σε XLATE.
- \'k\': Κλείνει όλα τα προγράμματα στην τρέχουσα κονσόλα.
- \'b\': Επανεκκινεί αμέσως το σύστημα χωρίς να συγχρονίζει (sync) ή να απενεργοποιεί (unmount) τους δίσκους.
- \'ο\': Σβήνει το σύστημα μέσω του APM (εάν υποστηρίζεται κι έχει ρυθμιστεί).
- \'s\': Προσπαθεί να συχρονίσει όλα τα ενεργοποιημένα συστήματα αρχείων.
- \'u\': Προσπαθεί να επανενεργοποιήσει (remount) όλα τα ενεργοποιημένα συστήματα αρχείων σε μόνο-ανάγνωση (ro).
- \'p\': Τυπώνει τους τρέχοντες καταχωρητές και δείκτες (flags) στην κονσόλα.
- \'t\': Τυπώνει μία λίστα τρεχουσών προγραμμάτων και τις πληροφορίες τους στην κονσόλα.
- \'m\': Τυπώνει την τρέχουσα μνήμη στην κονσόλα.
- \'0\'-\'9\': Ρυθμίζει το επίπεδο ενημέρωσης του αρχείου λειτουργίας (log), ελέγχοντας ποια μηνύματα του πυρήνα θα τυπώνονται στην οθόνη (το \'0\', για
παράδειγμα θα επέτρεπε να τυπωθούν μόνο επείγοντα μηνύματα, όπως τα PANICs και τα OOPSes).
- \'e\': Στέλνει ένα SIGTERM σε όλες τις διεργασίες (processes), εκτός της init.
- \'i\': Στέλνει ένα SIGKILL σε όλες τις διεργασίες, εκτός της init.
- \'l\': Στέλνει ένα SIGKILL σε όλες τις διεργασίες, ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗΣ της init (το σύστημα δεν θα είναι πια λειτουργικό μετά από αυτό).
5. **Εντάξει, και σε τί μπορώ να τους χρησιμοποιήσω;**
Βασικά, το un\'R\'aw είναι πολύ χρήσιμο όταν ο X Server ή ένα πρόγραμμα svgalib κρασάρει.\
To sa\'K\' (system attention key - πλήκτρο προσοχής συστήματος) είναι χρήσιμο όταν θέλετε να κλείσετε ένα πρόγραμμα που δεν επιτρέπει αλλαγή κονσόλας (για
παράδειγμα, τα X ή ένα πρόγραμμα svgalib).\
Tο re\'B\'oot είναι χρήσιμο όταν δεν γίνεται να κλείσει το σύστημα. Αλλά θα πρέπει να κάνετε επίσης \'S\'ync και \'U\'mount πρώτα.\
Το \'S\'ync είναι σπουδαίο όταν το σύστημα έχει κολλήσει, επιτρέπει να συγχρονίσετε τους δίσκους και σίγουρα μειώνει την πιθανότητα απώλειας δεδομένων και
του fsck. Σημειώστε ότι ο συγχρονισμός δεν έχει γίνει μέχρι να δείτε το μήνυμα \'ΟΚ\' και \'DONE\' στην οθόνη σας (εάν ο πυρήνας πραγματικά αγκομαχάει,
μπορεί να μην τα δείτε ούτε και αυτά\...).\
Το \'U\'mount είναι βασικά χρήσιμο όπως και το \'S\'ync. Γενικά κάνω \'S\'ync\', \'U\'mount και μετά \'R\'eboot όταν το σύστημά μου κολλάει. Με έχει σώσει
από πολλά fsck. Και πάλι, το unmount (remount read-only) δεν έχει γίνει μέχρι να δείτε τα μηνύματα \'ΟΚ\" και \'Done\' στην οθόνη σας.\
Το επίπεδο καταγραφής (\'0\'-\'9\') είναι χρήσιμο όταν η κονσόλα σας γεμίζει με μηνύματα του πυρήνα που δεν θέλετε να δείτε. Το \'0\' θα τα περιορίσει στα
πλέον επείγοντα (θα συνεχίσουν να καταγράφονται, πάντως, εάν οι syslogd/klogd είναι ενεργοί).\
Τα t\'E\'rm και k\'I\'ll είναι χρήσιμα όταν έχετε κάποια διεργασία που δεν ανταποκρίνεται και δεν μπορείτε να κλείσετε με άλλον τρόπο, ιδίως όταν παράγει
(spawn) άλλες διεργασίες.
6. **Μερικές φορές το SysRQ μοιάζει να κολλάει κατά τη χρήση, τί να κάνω;**
Αυτό συμβαίνει και σε μένα. Έχω βρεί ότι πατώντας shift, alt και ctrl και στις δύο πλευρές του πληκτρολογίου, και μετά πατώντας έναν αυθαίρετο συνδυασμό
SysRQ (πχ, alt-SysRQ-z) μπορεί να διορθώσει το πρόβλημα. Αλλάζοντας σε άλλη κονσόλα (Alt+Fn) και μετά πάλι πίσω επίσης βοηθάει.
7. **Πατάω SysRQ, αλλά τίποτα δεν συμβαίνει, τί πάει στραβά;**
Υπάρχουν μερικά πληκτρολόγια που δεν υποστηρίζουν το \'SysRQ\', μπορείτε να δοκιμάσετε να τρέξετε \'showkey -s\' και να πατήσετε το SysRQ για να δείτε εάν
επιστρέφει κάποιον κώδικα 0x54. Εάν δεν το κάνει, μπορείτε να ορίσετε το SysRQ σε κάποιο άλλο πλήκτρο. Βρείτε τους κώδικες με το showkey και αλλάξτε τον
ορισμό \'\#define SYSRQ\_KEY 0x54\' στο \[/usr/src/linux/\]include/asm/keyboard.h στον κώδικα του πλήκτρου που θέλετε να χρησιμοποιείστε, μετά ξαναχτίστε
τον πυρήνα. Παρεπιπτόντως, για να βγείτε από το showkey, μην πατήσετε τίποτα για δέκα δευτερόλεπτα.
8. **Έχω κι άλλες ερωτήσεις, ποιον να ρωτήσω;**
Μπορείτε να μου στείλετε email στο [mailto:mydraal\@deathsdoor.com](mailto:mydraal@deathsdoor.com), και θα απαντήσω το συντομότερο δυνατόν. Εάν αυτή η
διεύθυνση δεν λειτουργεί, δοκιμάστε στην [mailto:mydraal\@jackalz.dyn.ml.org](mailto:mydraal@jackalz.dyn.ml.org).

250
content/articles/18/04_wmaker.md Κανονικό αρχείο

@ -0,0 +1,250 @@
+++
title = 'Παρουσίαση του Window Maker'
date = '1999-10-01T00:00:00Z'
description = ''
author = 'DJ Art(mailto:djart@hellug.gr)'
issue = ['Magaz 18']
issue_weight = 4
+++
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
*Το άρθρο αυτό έχει σκοπό να παρουσιάσει τον πασίγνωστο window manager, τον Window Maker. Επίσης, θα γνωρίσετε τα αρχεία ρυθμίσεών του, μερικά προγράμματα για
να τον φέρετε στα μέτρα σας, πώς να τον εξελληνίσετε, πώς να τον χρησιμοποιήσετε με το KDE και το GNOME και άλλα πολλά.*
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
**1. Εισαγωγή**
----------------------------------------
- [1.1 Εγκατάσταση](#ss1.1)
- [1.2 Απαιτήσεις](#ss1.2)
**2. Τα χαρακτηριστικά του Wmaker**
------------------------------------------------------------
**3. Προγράμματα για ρυθμίσεις**
---------------------------------------------------------
- [3.1 Applications Menu](#ss3.1)
- [3.2 Η εντολή wmconfig](#ss3.2)
**4. Αρχεία ρυθμίσεων**
------------------------------------------------
**5. Themes**
--------------------------------------
**6. Ελληνικά**
----------------------------------------
- [6.1 Ελληνικό μενού](#ss6.1)
**7. WMaker με KDE ή GNOME**
-----------------------------------------------------
**8. Documentation**
---------------------------------------------
### [1. Εισαγωγή]{#s1}
Ο Window Maker έχει φτάσει στην έκδοση 0.60. Είναι ένας window manager που προσφέρει πολλές δυνατότητες στον χρήστη, ενώ είναι αρκετά παραμετροποιήσημος.
Βέβαια, δεν παραμετροποιείται όσο ο enlightment, αλλά και δεν βαραίνει το σύστημά σας όσο ο enlightment. Είναι αρκετά ελαφρύς, σαν να τρέχετε τον FVWM, για
παράδειγμα.
Κατά την προσωπική και ταπεινή μου γνώμη, αν θέλαμε να κατατάξουμε διάφορους window managers σε σχέση με το βαθμό παραμετροποίησης που μπορούν να προσφέρουν,
αλλά και με τις δυνατότητές τους, θα έβαζα στην κορυφή τα KDE και GNOME και μετά τον Window Maker να ακολουθεί τρίτος.
### [1.1 Εγκατάσταση]{#ss1.1}
Ο τόπος από τον οποίο μπορείτε να κατεβάσετε τον Window Maker είναι <http://www.windowmaker.org>. Εκεί θα τον βρείτε σε source μορφή (tar.gz ή bz2) και θα
πρέπει να τον κάνετε compile. Αν όμως τον προτιμάτε σε RPM μορφή θα σας δώσω την εξής διεύθυνση: <http://rufus.w3.org/linux/RPM/ByName.html>. Στην ίδια
διεύθυνση θα βρείτε και το χρήσιμο πρόγραμμα wmakerconf, το οποίο είναι ένα ξεχωριστό πρόγραμμα για τις ρυθμίσεις του Window Maker. Σε source μορφή μπορείτε να
το βρείτε στη διεύθυνση: <http://www-info2.informatik.uni-wuerzburg.de/staff/ulli/wmakerconf>.
Για να τρέξετε τον Window Maker αρκεί να γράψετε wmaker μέσα στο αρχείο .xinitrc που βρίσκεται στο home directory σας. Ένα από τα ωραία χαρακτηριστικά του
Window Maker είναι ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως window manager στα KDE και GNOME. Θα σας εξηγήσω πως γίνεται αυτό αργότερα.
### [1.2 Απαιτήσεις]{#ss1.2}
Για να εγκατασταθεί o Window Maker πρέπει να εγκαταστήσετε την βιβλιοθήκη **libPropList**. Αυτήν σε source μορφή θα την βρείτε στην διεύθυνση
<ftp://ftp.windowmaker.org/pub/libs>. Αντίθετα, την RPM έκδοσή της θα την βρείτε στο site με τα RPM που σας ανέφερα παραπάνω.
### [2. Τα χαρακτηριστικά του Wmaker]{#s2}
Ίσως αναρωτιέστε: \"Μα τί είναι αυτό που κάνει τον Window Maker να ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους;\" Δεν θα σας δώσω μία έτοιμη απάντηση εδώ, αλλά θα σας
περιγράψω το περιβάλλον του Window Maker, ώστε να ανακαλύψετε μόνοι σας τις διαφορές του από τους υπόλοιπους.
Το πρώτο πράγμα που θα παρατηρήσετε όταν τρέξετε τον Window Maker είναι δύο εικονίδια. Το ένα που βρίσκεται πάνω αριστερά παριστάνει έναν συνδετήρα, κάπως έτσι:
![](/18/img/wmclip.jpg)
Η χρησιμότητά του είναι πολλαπλή: Με τα δύο βελάκια που έχει πάνω του αλλάζετε Workspace, δηλαδή επιφάνεια εργασίας. Στην κάθε επιφάνεια εργασίας μπορείτε να
έχετε ανοιχτά διαφορετικά προγράμματα. Αν τώρα κάνετε δεξί κλίκ πάνω στον συνδετήρα θα σας εμφανιστεί ένα menu με επιλογές. Μπορείτε από εκεί να δηλώσετε άλλο
όνομα για το Workspace σας και να κάνετε attract τα εικονίδια. Εξηγώ λίγο την τελευταία λειτουργία που ανέφερα: όταν κάνετε minimize ένα πρόγραμμα, τότε
εμφανίζεται ένα εικονίδιο στο κάτω μέρος της οθόνης σας. Μπορείτε να \"κολλήσετε\" το εικονίδιο αυτό δίπλα στον συνδετήρα, καθώς και ένα πλήθος από εικονίδια,
και μετά να τα μεταφέρετε όλα μαζί σε όποιο μέρος τη οθόνης σας θέλετε, σέρνοντας μόνο τον συνδετήρα. Από το menu του συνδετήρα μπορείτε να μεταφέρετε ένα
πρόγραμμα σε ένα άλλο Workspace.
Πάνω δεξιά στην οθόνη σας υπάρχει ένα άλλο εικονίδιο που από κάτω του βρίσκονται κολλημένα εικονίδια άλλων προγραμμάτων, κάπως έτσι:
![](/18/img/wmdock.jpg)
Αυτό ονομάζεται DockPanel και βοηθάει στο να ανοίγετε εύκολα τα αγαπημένα σας προγράμματα. Είναι παρόμοιο με το Wharf του Afterstep. Αν σε εσάς δεν έχει τα
εικονίδια των άλλων προγραμμάτων, μην ανησυχείτε γιατί μπορείτε να προσθέσετε εκεί αυτά που εσείς θέλετε. Η διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσετε για να
προσθέσετε εικονίδια είναι απλή, αλλά μπορεί να καταλήξει να γίνει επίπονη. Ας εξηγηθώ: Όταν ανοίγετε ένα πρόγραμμα με οποιονδήποτε τρόπο, (είτε από xterm είτε
από όπου αλλού θέλετε) εμφανίζεται ένα εικονίδιο κάτω αριστερά στην οθόνη σας. Αν σύρετε αυτό το εικονίδιο κάτω από τη στοίβα στο DockPanel, τότε αυτό θα μείνει
εκεί. (Προσοχή: για να μείνει εκεί θα πρέπει να σας βγάλει ένα άσπρο τετράγωνο στη θέση που πάτε να βάλετε το εικονίδιο. Γενικά θα πρέπει να τοποθετήσετε το
εικονίδιο ακριβώς κάτω από το τελευταίο εικονίδιο στο DockPanel). Μπορεί όμως να μή βγεί εικονίδιο όταν ανοίξετε το πρόγραμμα. Τί κάνετε τότε; Πρέπει να είστε
και λίγο τυχεροί: Για παράδειγμα, όταν τρέξετε από xterm το xisp δεν θα σας βγεί το εικονίδιο που βλέπετε στην φωτογραφία (πάνω). Πρέπει λοιπόν να προσπαθήσετε
να το βγάλετε παίζοντας με το πρόγραμμα. Για το xisp, εάν ανοίξετε κάποιο άλλο παράθυρό του, π.χ. τα διάφορα options, θα σας εμφανιστεί ως δια μαγείας το
εικονίδιο με την πριζούλα. Αμέσως τότε (πρίν σας φύγει :-)) το βάζετε στο DockPanel. Επίσης, καμμιά φορά, όταν δεν μετακινείται ένα εικονίδιο (π.χ. αν γραψετε
asclock στο xterm, δεν θα μπορείτε μετά να μετακινείσετε το ρολόι και να το βάλετε στο DockPanel) κρατήστε πατημένο το Alt και μετά σύρετέ το.
Αν κάνετε δεξί κλίκ πάνω στα εικονίδια του DockPanel μπορείτε να πάτε μέσω ενός menu στα settings του συγκεκριμένου εικονιδίου. Εκεί μπορείτε να αλλάξετε
εικονίδιο, αλλά και την εντολή εκτέλεσης του προγράμματος. Αυτό είναι χρήσιμο για τα προγράμματα που τα τρέχετε με extra επιλογές.
Θα παρατηρήσατε στην παραπάνω φωτογραφία ότι τα εικονίδια έχουν 3 τελείες. Όταν το πρόγραμμα είναι κλειστό (δεν τρέχει) τότε εκεί εμφανίζονται 3 τελείες. Όταν
το ανοίξετε το πρόγραμμα, εξαφανίζονται και οι 3. Όταν το κάνετε hide (με Alt+h) τότε εμφανίζεται μία τελεία για να σας πεί ότι το πρόγραμμα τρέχει και είναι
κρυμμένο στο εικονίδιό του. Αναρωτιέστε τί είναι το hide και πώς προέκυψε; Διαβάστε παρακάτω.
Κάθε πρόγραμμα έχει μία titlebar από πάνω του που είναι κάπως έτσι:
![](/18/img/titlebar.jpg)
Το αριστερό κουμπί κάνει minimize και το δεξί close. Τα φαινόμενα απατούν. Η titlebar δεν κάνει μόνο αυτά τα λίγα. Κάντε δεξί κλίκ πάνω της για να σας
εμφανιστεί ένα menu (εκεί βρίσκεται και η εντολή hide, η οποία κρύβει το πρόγραμμα κάτω από το εικονίδιό του). Το menu περιέχει και πολλές άλλες επιλογές.
Κανοντας δεξί κλίκ στην επιφάνεια εργασίας σας, βγαίνει ένα menu που μοιάζει πιθανότατα με αυτό:
![](/18/img/applications.jpg)
Από εδώ μπορείτε να τρέξετε διάφορα προγράμματα (ιδιαίτερα το υπομενού Programs περιέχει τα προγράμματα που είναι εγκατεστημένα στο σύστημά σας). Πώς !;! Δεν
έχει το δικό σας menu μερικά από αυτά που έχει η φωτογραφία, όπως το Run ή το Programs ; Μην ταράζεστε άδικα. Συνεχίστε να διαβάζετε.
### [3. Προγράμματα για ρυθμίσεις]{#s3}
Αν δεν προτιμάτε να ρυθμίζετε τον Window Maker manually πειράζοντας αρχεία και μπλέκοντας με τη γραμμή εντολών και με editors, vi και δε συμμαζεύεται (real men
do it with keyboard), τότε μπορείτε να χρησιμοποιήσετε δύο προγράμματα που τρέχουν σε γραφικό περιβάλλον και τα οποία θα σας παρουσιάσω. Αν τώρα ενοχληθήκατε
από το real men do it with keyboard, έχω φροντίσει και για αυτό στο επόμενο section. Για την ώρα ας δούμε τα προγράμματα.
Το ένα πρόγραμμα έρχεται μαζί με τον Window Maker και λέγεται WPrefs. Μοιάζει κάπως έτσι:
![](/18/img/wprefs.jpg)
Βέβαια θα αναρωτιέστε \"μα που στο καλό είναι αυτό το πρόγραμμα ;\" με το δίκιο σας γιατί εκεί που είναι\... Το full path του είναι:
**/usr/X11R6/lib/GNUstep/Apps/Wprefs.app/** . Μέσα σε αυτόν τον κατάλογο θα βρείτε το εκτελέσιμο WPrefs. Σας συμβουλεύω να το τρέξετε και μετά να το
τοποθετήσετε στο DockPanel. Ιδιαίτερη προσοχή δώστε στο **Menu Definition** του WPrefs (σας υποσχέθηκα το Run και τα Programs \--\> παρακάτω).
Το άλλο πρόγραμμα είναι το wmakerconf το οποίο είναι ξεχωριστό, δεν έρχεται μαζί με τον WindowMaker. Και αυτό παρέχει ρυθμίσεις για το Menu. Και τα δύο αυτά
προγράμματα περιέχουν όλα τα κουμπιά για να παραμετροποιήσετε τον Window Maker αρκετά και \"σε βάθος\", ενώ η χρήση τους είναι αρκετά απλή.
### [3.1 Applications Menu]{#ss3.1}
Ας δούμε τα βήματα που χρειάζεστε για να προσθέσετε το Run στο menu. Κατ\' αρχάς, το Run χρησιμεύει στο να τρέχετε κάποια εντολή. Για παράδειγμα, αν θέλετε να
τρέξετε ένα πρόγραμμα μπορείτε αντί να ανοίξετε το xterm και να πληκτρολογήσετε την εντολή, να το κάνετε από το Run. To Run σε μένα είναι κάπως έτσι:
![](/18/img/run.jpg)
Με το WPrefs, πηγαίνετε στο **Menu Definition** και στο αριστερό παράθυρο διαλέξτε **Add Command**. Δίπλα τώρα, στο **Label** γράψτε **Run\...**, ενώ στο
**Command** διαλέξτε **Run Program**. Από κάτω, στο **Program To Run** πληκτρολογήστε όπως το βλέπετε: **%a(Run,Type command to run:)**. Αυτό ήταν. Τα βήματα
είναι τα ίδια και με το Wmaker Conf.
### [3.2 Η εντολή wmconfig]{#ss3.2}
Πρίν σας πώ για το Programs, να σας μιλήσω για το wmconfig. Αυτό είναι ένα χρήσιμο προγραμματάκι, το οποίο δημιουργεί μία λίστα με τα προγράμματα του συστήματός
σας με σκοπό να χρησιμοποιήσετε τη λιστα που σας παράγει στα menu των διάφορων window managers. Υποστηρίζει τα: KDE, Wmaker, FVWM 95, FVWM 2, Afterstep, mwm,
Anotherlevel, icewm. Δοκιμάστε να τρέξετε στη γραμμή εντολών το εξής: **wmconfig \--output wmaker**. Τώρα θα μου πείτε \"μα καλά, αυτό που ξέρει ποιά
προγράμματα έχω εγκαταστήσει;\". Η απάντηση είναι απλή. Κοιτάξτε τα περιεχόμενα του φακέλου **/etc/X11/wmconfig**. Εκεί περιέχονται πληροφορίες για κάθε
πρόγραμμα που είναι εγκατεστημένο στο σύστημά σας. Αν θέλετε και εσείς να προσθέσετε πληροφορία για κάποιο πρόγραμμα που δεν βρίσκεται εκεί, κοιτάξτε ένα άλλο
αρχείο για να παραδειγματιστείτε.
Πάμε τώρα να δούμε πώς να φτιάξετε το menu Programs. Στο Wprefs, στο **Menu Definition** διαλέγετε στο αριστερό παράθυρο **Add external menu**. Δίπλα στο
**Label** γράψτε Programs και από κάτω στο **Menu Path/Directory List** πληκτρολογήστε την εντολή: **\|wmconfig \--output wmaker 2\>/dev/null**. Τώρα είστε
έτοιμοι. Αν θέλετε να το κάνετε με το Wmaker Conf, τότε στο Menu αφού προσθέσετε **New menu** διαλέγετε στο **Command** \--\> **include dynamic menu** και από
κάτω πληκτρολογείτε την παραπάνω εντολή.
### [4. Αρχεία ρυθμίσεων]{#s4}
Τα αρχεία ρυθμίσεων βρίσκονται σε πολλά directories. Στον κατάλογο **/etc/X11/WindowMaker** υπάρχουν τα default αρχεία παραμετροποίησης του WMaker. Στον
κατάλογο **/usr/share/WindowMaker** μπορείτε να εγκαταστήσετε themes, εικονίδια και backgrounds για όλους τους χρήστες του συστήματος. Εγώ θα αναφερθώ ξεχωριστά
για τους χρήστες και για να γίνω πιο συγκεκριμένος στα αρχεία ρυθμίσεων του home directory ενός χρήστη. Τα αρχεία αυτά βρίσκονται στον κατάλογο **GNUstep** μέσα
στο home directory.
Ο κατάλογος GNUstep περιέχει τρείς φακέλους, δύο φανερούς και έναν κρυφό. Ο κρυφός κατάλογος περιέχει τα εικονίδια που είναι docked στο DockPanel. O κατάλογος
Library περιέχει άλλους υποκαταλόγους μέσα στους οποίους εγκαθίστανται themes, ήχοι, backgrounds, εικονίδια κλπ.
Ο κατάλογος Defaults περιέχει τα πιο σημαντικά αρχεία για τις ρυθμίσεις του Window Maker. Ας δούμε τα αρχεία αυτά ένα-ένα:
- Το αρχείο WMGLOBAL περιέχει πληροφορίες για τις γραμματοσειρές που χρησιμοποιεί ο WindowMaker, καθώς και το μέγιστο χρόνο που ανάμεσα στα δύο κλίκ του
ποντικιού, για να δουλέψει το διπλό κλίκ.
- Το αρχείο WMRootMenu περιέχει τις απαραίτητες πληροφορίες για το Applications Menu (από αυτό το αρχείο μπορείτε επίσης να προσθέσετε το Run και Programs που
λέγαμε).
- Το αρχείο WMState περιέχει τις ρυθμίσεις για τα εικονίδια του DockPanel, του συνδετήρα (Clip) και των επιφανειών εργασίας (Workspaces). Σε αυτό το αρχείο
μπορείτε να ορίσετε να ανοίγει αυτόματα ένα πρόγραμμα του οποίου το εικονίδιο βρίσκεται στο DockPanel (π.χ. το ρολόι).
- Το αρχείο WMWindowAttributes περιέχει πληροφορίες σχετικά με το ποιό εικονίδιο χρησιμοποιούν τα διάφορα προγράμματα. Εδώ μπορείτε να ορίσετε εσείς εικονίδιο
για κάποιο πρόγραμμα που τυχόν δεν έχει ορισμένο εικονίδιο.
- Το αρχείο WPrefs περιέχει τις ρυθμίσεις για το ομώνυμο πρόγραμμα, όπως π.χ. αν θα χρησιμοποιεί balloοn help ή όχι.
- Τέλος, το αρχείο WindowMaker περιέχει τις ρυθμίσεις για το περιβάλλον του WindowMaker, όπως τα χρώματα, τα backgrounds κλπ.
### [5. Themes]{#s5}
Όπως θα έχετε καταλάβει μέχρι τώρα, ο WindowMaker υποστηρίζει themes. Διάφορων ειδών themes μπορείτε να βρείτε στη διεύθυνση <http://wm.themes.org>. Η
εγκατάστασή τους είναι αρκετά απλή. Τα themes είναι πάντα σε συμπιεσμένη μορφή. Αποσυμπιέζετε λοιπόν στον κατάλογο **/usr/share/WindowMaker** για να τα βλέπουν
όλοι οι χρήστες ή στον κατάλογο **\~/GNUstep/Library/WindowMaker** για να τα βλέπει μόνο ο συγκεκριμένος χρήστης. Έπειτα, πηγαίνετε στο **Applications Menu**
\--\> **Appearence** \--\> **Themes** και διαλέξτε το theme της αρεσκείας σας.
### [6. Ελληνικά]{#s6}
Ο Window Maker είναι έτοιμος ως προς το θέμα των ελληνικών, συνεργάζεται άψογα μαζί τους και εσείς δεν χρειάζεται να κάνετε κάποια ειδική ρύθμιση. Θα σας το
αποδείξω με τις παρακάτω φωτογραφίες.
![](/18/img/ntscpgr.jpg)
![](/18/img/rungr.jpg)
![](/18/img/menugr.jpg)
Προσέξτε ιδιαίτερα το γεγονός ότι μπορείτε να γράψετε ελληνικά στο Run. Τώρα αν εσείς δεν τα καταφέρνετε, σημαίνει ότι τα ελληνικά δεν έχουν εγκατασταθεί σωστά.
Για να λύσετε αυτό το πρόβλημα κοιτάξτε το άρθρο του Magaz στο τεύχος 16.
### [6.1 Ελληνικό μενού]{#ss6.1}
Ίσως να αναρωτιέστε πως γίνεται να βάλετε ελληνικά στο Applications Menu για να μοιάζει με αυτό της φωτογραφίας. Αυτό γίνεται με πολλούς τρόπους. Ένας τρόπος
είναι να αλλάξετε τα **Label** των υπομενού με το πρόγραμμα WPrefs ή με το Wmaker Conf. Ένας άλλος τρόπος είναι να ανοίξετε το αρχείο
**\~/GNUstep/Defaults/WMRootMenu** και να αλλάξετε τα **Label** manually. Ένας τελευταίος τρόπος είναι ο εξής: Στον κατάλογο **\~/GNUstep/Library/WindowMaker/**
υπάρχουν μερικά αρχεία **menu.??**, τα οποία είναι text μορφές του Applications Menu σε πολλές γλώσσες. Το αρχείο για την ελληνική είναι το **menu.el**. Θα σας
πώ πώς να χρησιμοποιήσετε αυτό το αρχείο. Βέβαια, το μόνο του μειονέκτημα είναι ότι έχει κάποια πράγματα έτοιμα, οπότε αν δεν έχετε κάποιο από τα προγράμματα
αυτά, τότε δεν θα δουλεύει. Για να χρησιμοποιήσετε λοιπόν αυτό το αρχείο ανοίξτε με έναν editor από την γραμμή εντολών το αρχείο
**\~/GNUstep/Defaults/WMRootMenu**, σβήστε ότι έχει γραμμένο μέσα και γράψτε μέσα σε εισαγωγικά το full path του αρχείου **menu.el**. Δηλαδή γράψτε
**\"\~/GNUstep/Library/WindowMaker/menu.el\"**. Μετά μπείτε στα X και θα δείτε το ελληνικό μενού. Προσέξτε ότι όταν κάνετε αυτήν την αλλαγή δεν θα πρέπει να
τρέχει ο Window Maker γιατί άμα πάτε να τον ξαναξεκινήσετε δεν θα δουλέψει.
### [7. WMaker με KDE ή GNOME]{#s7}
Όπως σας είπα, έχετε τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσετε τον Window Maker σαν window manager στο KDE και στο GNOME. Ας δούμε πώς θα το κάνετε αυτό.
Για το KDE. Ανοίξτε το αρχείο startkde και αντικαταστήστε όπου λέει kwm με wmaker. Αυτό ήταν. Την επόμενη φορά που θα ανοίξετε το KDE θα χρησιμοποιείτε τον
Wmaker ως window manager.
Για το GNOME. Στο αρχείο **\~/.xinitrc** προσθέστε μία γραμμή πρίν από το wmaker. Γράψτε **gnome-session &**. Την επόμενη φορά που θα ανοίξετε τα X θα σας
εμφανιστεί και η μπάρα του GNOME.
### [8. Documentation]{#s8}
Παρόλο που σας είπα αρκετά πράγματα για τον Window Maker, εσείς μπορείτε να διαβάσετε κι άλλα είτε από περιέργια, ενδιαφέρον είτε αν συναντήσατε κάποιο
πρόβλημα. Σας αναφέρω εδώ μερικά μέρη που θα βρείτε documentation.
- Κατ\' αρχάς στο ίδιο το σύστημά σας. Πηγαίνετε στον κατάλογο **/usr/doc/WindowMaker-0.60**.
- Στο επίσημο site θα βρείτε αρκετό documentation. H διεύθυνσή του είναι <http://www.windowmaker.org>. Θα βρείτε και πληρέστατο F.A.Q.
- Υπάρχει και το User Guide. Θα το βρείτε στην διεύθυνση <ftp://ftp.windowmaker.org/pub/docs>. Η pdf έκδοση του User Guide βρίσκεται στη διεύθυνση
<ftp://ftp.coredumps.org/pub/Linux/wmaker>

148
content/articles/18/05_raid.md Κανονικό αρχείο

@ -0,0 +1,148 @@
+++
title = 'RAID στο Linux'
date = '1999-10-01T00:00:00Z'
description = ''
author = 'Μιχάλης Καμπριάνης(mailto:kabrianis@hellug.gr)'
issue = ['Magaz 18']
issue_weight = 5
+++
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
*Ποσο εύκολο, ή δύσκολο είναι να φτιάξουμε ένα software RAID στο Linuxάκι μας; Και, αλήθεια, υπάρχει πράγματι λόγος για κάτι τέτοιο; Που θα βρούμε εργαλεία, και
τι πρέπει να προσέξουμε; Όλες αυτές τις ερωτήσεις θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε, μέσα από αυτό το άρθρο-παρουσίαση μίας πραγματικής κατάστασης.*
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Το τελευταίο διάστημα, ακούω συνέχεια γνωστούς και φίλους, να παραπονιούνται για δίσκους που χάλασαν (ακούς Βαγγέλη;). Και όλοι αυτοί οι γνωστοί και φίλοι, πάνε
κάθε λίγο και λιγάκι και περιμένουν τις αντιπροσωπείες, που δεν είναι και υποδείγματα εξυπηρέτησης, να τους αλλάξουν το δίσκο, και, αν βαρεθούν να περιμένουν
καμμία φορά, αγοράζουν καινούριο.\
Το να μείνεις χωρίς δίσκο για κάποιο διάστημα (και συνεπώς χωρίς υπολογιστή), σίγουρα δεν είναι το καλύτερο. Είναι όμως αρκετά καλύτερο από το να χάσεις κάποια
ευαίσθητα δεδομένα. Και, όλοι μας έχουμε δεδομένα που τα θεωρούμε ευαίσθητα. Άλλος το mail του, άλλος τα κείμενα που έχει γράψει, άλλος το βιογραφικό του (!!!)
άλλος κάποιο κώδικα που έχει γράψει για συγκεκριμένη δουλειά κλπ. Επειδή αγχώθηκα, και επειδή έχω την πτυχιακή μου αλλά και μαζεύω επί μήνες υλικό για το Magaz,
επειδή βαριέμαι να ξαναγράφω τα scripts που έχω γράψει, και επειδή, εν τέλει, είμαι πολύ τεμπέλης για να εφαρμόσω ένα σοβαρό σύστημα backup, αποφάσισα να
χρησιμοποιήσω RAID, τουλάχιστον για το partition /home στον υπολογιστάκο μου. Ούτως ή άλλως, ο παλιός μου δίσκος (2.1 Gb ο οποίος παροπλίστηκε όταν πλέον δεν με
χώραγε, και που αντικαταστάθηκε από έναν 6.5 Gb) χρησιμοποιείται για \"χύμα\" αποθήκευση αρχείων, συνεπώς δεν θα μου κόστιζε τίποτα παραπάνω :-) Αντίθετα, η
αγορά 5-6 zip-disks θα μου κόστιζε 10-15 χιλιάδες.\
Βέβαια, για να είμαι και πιο σωστός απεναντί σας, να σας τονίσω ότι πιστεύω ότι **ένα καλοσχεδιασμένο σύστημα-πρόγραμμα backup αποδυκνείεται *ΠΑΝΤΑ*
ανεκτίμητο.**
**1. Tι είναι το Raid;**
-----------------------------------------------
**2. Τι επιλογές έχουμε με το Linux;**
-------------------------------------------------------------
**3. Πως το χρησιμοποιούμε;**
----------------------------------------------------
**4. Επίλογος-βιβλιογραφία**
---------------------------------------------------
### [1. Tι είναι το Raid;]{#s1}
Raid σημαίνει Redundant Array of Inexpensive Disks και υποστηρίζεται από τον ίδιο τον πυρήνα του Linux (με κάποια εξωτερικά προγράμματα). Υπάρχει εδώ και χρόνια
ως υλοποίηση σε διάφορα Unix και με δύο διαφορετικούς τρόπους. Το Hardware Raid (όπου την όλη διαχείριση του RAID αναλαμβάνει ένας hardware controller) και το
Software Raid (όπου όλα γίνονται από το software). Το hardware raid γενικά θεωρείται καλύτερο και αποδοτικότερο (και ταχύτερο) από το software raid, αλλά είναι
πολύ ακριβότερο. Το Linux έχει υποστήριξη στον πυρήνα πάντως για ορισμένους hardware raid controllers. Το Linux επίσης παρέχει δυνατότητα να βρίσκεται σε
### [2. Τι επιλογές έχουμε με το Linux;]{#s2}Tο Linux παρέχει τα εξής επίπεδα software Raid:
- Linear mode Σε αυτή την περίπτωση, δυο ή περισσότεροι δίσκοι ενώνονται λογικά για να δημιουργήσουν έναν μεγαλύτερο. Συνολικό μέγεθος του λογικού δίσκου, όσο
το άθροισμα των δίσκων που το αποτελούν.
- Προτερήματα\
Οι δίσκοι μπορούν να είναι εντελώς διαφορετικοί μεταξύ τους, εφόσον η ένωση γίνεται σειριακά (ο ένας \"κολλάει\" πίσω από τον άλλο) χωρίς απώλειες στην
απόδοση. Έτσι μπορούμε απλά να ενώσουμε μερικούς παλιούς μικρούς δίσκους για να δημιουργήσουμε έναν νέο μεγαλύτερο (προφανώς, εφόσον οι EIDE controllers
στα περισσότερα από τα μηχανήματά μας, υποστηρίζουν 2 δίσκους ο καθένας, αυτό αναφέρεται σε SCSI δίσκους).
- Μειονεκτήματα\
Δεν υπάρχει κανενός είδους προστασία για απώλεια δεδομένων αλλά συνήθως ούτε καμία ιδιαίτερη αύξηση στην ταχύτητα.
- Stripe mode (RAID 0) Στην υλοποίηση Raid τύπου 0, οι δίσκοι πάλι ενώνονται μεταξκύ τους όπως και στο Linear mode, αλλά αυτή το φορά οι εγγραφές δεν γίνονται
σειριακά (πρώτα ο πρώτος δίσκος, μετά ο επόμενος κ.ο.κ) αλλά γίνονται ταυτόγχρονα σε όλους τους δίσκους.
- Προτερήματα\
Η ταχύτητα του RAID 0 για Ν δίσκους μπορεί να είναι Ν-πλάσια από την ταχύτητα του κάθε δίσκου χωριστά. Αυτό βέβαια δεν επιτυγχάνεται ποτέ (είναι μόνο
θεωρητικό) και πλησιάζεται μόνο με χρήση δίσκων που βρίσκονται σε διαφορετικούς controllers.
- Μειονεκτήματα\
Πάλι δεν υπάρχει κανενός είδους προστασία για απώλεια δεδομένων. Αν χρησιμοποιηθούν δίσκοι πολύ διαφορετικών μεγεθών, μπορεί να παρατηρηθεί μειωμένη
ταχύτητα (σε σχέση πάντα με ένα καλοστημένο RAID). Αν χρησιμοποιηθούν partitions του ίδιου δίσκου, ή δίσκοι στον ίδιο controller, η διαφορά στην απόδοση
είναι ανάξια λόγου.
- Mirroring (RAID 1) Επιτέλους, η πρώτη λύση RAID από όσες μελετάμε, που παρέχει ένα πραγματικό redundancy. Αυτή η μέθοδος, όπως λέει και το όνομά της,
κρατάει ένα πλήρες αντίγραφο των δεδομένων του ενός δίσκου, στον άλλο (ή στους άλλους, αν χρησιμοποιήσουμε πολλούς δίσκους). Μπορούν επίσης να δηλωθούν και
spare disks οι οποίοι θα γίνουν μέρος του mirrorset μόλις ένας χαλάσει.
- Προτερήματα\
Παρέχει πάρα πολύ υψηλό επίπεδο redundancy. Μπορεί από ένα raidset να αφαιρεθούν όλοι οι δίσκοι εκτός από έναν, και το set να συνεχίσει να δουλεύει (υπό
την έννοια ότι είναι διαθέσιμο για εγγραφή - ανάγνωση δεδομένων). Βέλτιστη απόδοση σε αναγνώσεις από τους δίσκους.
- Μειονεκτήματα\
Πρέπει οι δίσκοι να είναι ίδιου μεγέθους (οποισδήποτε δίσκος μεγαλύτερος απλά χρησιμοποιείται ως μικρότερος. Ο υπερβάλλων χώρος δεν χρησιμοποιείται). Σε
εγγραφές προς το δίσκο, παρατηρείται μία ελαφριά καθυστέρηση (αν και ίσως λογικά νομίζετε ότι θέλει Ν\*χρόνο για εγγραφές - όπου Ν ο αριθμός των
δίσκων - με μία σωστή υλοποίηση, δηλαδή ξεχωριστοί δίσκοι σε ξεχωριστούς controllers, η καθυστέρηση είναι έως ανύπαρκτη).
- RAID 4 Σε αυτή την περίπτωση, τα δεδομένα μοιράζονται σε πολλούς δίσκους (σαν το striping) αλλά υπάρχει ένας ακόμα δίσκος, ο οποίος κρατάει parity
information. Έτσι υπάρχει redundancy, αλλά και μία μείωση στην ταχύτητα.
- Προτερήματα\
Υψηλό redundancy, πιο αποδοτικό από απόδοσης χώρου, από το RAID 1.
- Μειονεκτήματα\
Μεγάλη καθυστέρηση στην ανάγνωση και (κυρίως) στην εγγραφή. Θέλει σωστό σχεδιασμό για να μειωθεί αυτό το πρόβλημα (το bottleneck δημιουργείται προφανώς
στον parity δίσκο, οπότε πρέπει εκεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή).
- RAID 5 Η πλέον χρησιμοποιούμενη υλοποίηση RAID είναι μία μετεξέλιξη του RAID 4, με την διαφορά ότι αντί να κρατάει το parity σε έναν δίσκο, μοιράζει και το
parity στους επιμέρους δίσκους. Προφανώς παρέχει redundancy υψηλότερη από το RAID 4 (εφόσον εκεί υπάρχει ένα single point of failure, ο δίσκος με την parity
πληροφορία).
- Προτερήματα\
Υψηλό redundancy, αποδοτικότερο σε χώρο από το RAID 1, γρηγορότερο από το RAID 4.
- Μειονεκτήματα\
Συνεχίζει βέβαια να υπάρχει πρόβλημα απόδοσης, αλλά όχι τόσο μεγάλο όσο στο RAID 4. Πρέπει οι δίσκοι να είναι ίδιας χωρητικότητας.
### [3. Πως το χρησιμοποιούμε;]{#s3}Μέσα από το configuration του πυρήνα πρέπει να έχουμε:
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Multiple devices driver support -> CONFIG_BLK_DEV_MD
Ανάλογα με την υλοποίηση που έχουμε διαλέξει,
πρέπει να επιλέξουμε και την αντίστοιχη επιλογή στο configuration.
Linear (append) mode -> CONFIG_MD_LINEAR
RAID-0 (striping) mode -> CONFIG_MD_STRIPED
RAID-1 (mirroring) mode -> CONFIG_MD_MIRRORING
RAID-4/RAID-5 mode -> CONFIG_MD_RAID5
Αν θέλετε να βάλετε τον boot δίσκο σε RAID (μόνο linear ή stripped)
πρέπει να επιλέξετε και το:
Boot support (linear, striped) -> CONFIG_MD_BOOT
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Θα χρειαστούμε και το software που διαχειρίζεται τα Multiple Devices (ο όρος που χρησιμοποιείται για το software raid) και το οποίο αν δεν το έχετε με το
distribution σας θα πρέπει να το κατεβάσετε από το <ftp://ftp.fi.kernel.org/pub/linux/daemons/raid/>. Προσέξτε γιατί εκεί υπάρχει έκδοση που δουλεύει με τους
stock πυρήνες, και έκδοση που χρειάζεται να περάσουμε patches στον πυρήνα για να δουλέψει. Διαβάστε καλά τα READMEs που υπάρχουν εκεί.
Μετά το reboot (για να δουλέψει ο νέος kernel) θα πρέπει να φτιάξουμε το md, με την εντολή mdadd. Σε αυτή την εντολή δίνουμε ως παραμέτρους τα devices που θα
ενωθούν για να δημιουργήσουν το multiple device, το όνομα του νέου device (/dev/mdX). Προσοχή. αν υπάρχουν δεδομένα σε κάποιον από τους δίσκους που θα
χρησιμοποιηθούν, μπορούν υπό προϋποθέσεις να μην χαθούν. Για άλλη μία φορά, διαβάστε το README. Τέλος, τρέχουμε την εντολή mdrun για να οριστεί το /dev/mdX ως
block device. Τότε δημιουργείται και το πολύ χρήσιμο /proc/mdstat το οποίο μας δίνει πληροφορίες για τα md devices που έχουμε στο σύστημά μας.
Με τα νέα utilities (που χρειάζονται patches στον kernel) το mdrun έχει αφαιρεθεί, και η διαχείριση γίνεται με λίγο διαφορετικό τρόπο.
Μετά από όλα αυτά, είμαστε έτοιμοι να κάνουμε mount το /dev/mdX όπου μας εξυπηρετεί. Για να γίνεται αυτόματα mount κατά το boot, πρέπει απλά να τρέξουμε από ένα
rc.\* script τις εντολές mdadd και mdrun (οι οποίες δαιβάζουν το αρχείο /etc/mdtab και ενεργοποιούν τα raid devices) πριν διαβαστεί το fstab.
### [4. Επίλογος-βιβλιογραφία]{#s4}
Αν και αυτό το άρθρο ξεκίνησα να το γράφω για να είναι ένας τυφλοσούρτης, στην πορεία αποφάσισα ότι είναι κακή ιδέα να παρέχεις τυφλοσούρτη για τόσο σημαντικά
θέματα. Γι αυτό και θα δείτε τόσες φορές μέσα στο άρθρο την φράση \"Διαβάστε το README\". Είναι εύκολο να στήσεις RAID σε Linux, αλλά συνάμα και επικίνδυνο. Σε
περίπτωση που υπάρχουν δεδομένα σε κάποιον από τους δίσκους που θα συμμετάσχει στο Raidset, πρέπει να γίνει backup πριν οποιαδήποτε διαδικασία. Σε ορισμένα RAID
modes μπορεί τα δεδομένα να διατηρηθούν, αλλά μην στηρίζεστε σε αυτό. Αν δεν το χρειάζεστε, μπορείτε προφανώς να το δοκιμάσετε (εξάλλου γι\' αυτό γράφεται αυτό
το άρθρο, αν το χρειάζεστε ξέρετε μάλλον καλύτερα από μένα τι να κάνετε), αλλά προσέξτε τα εξής:\
A) Διαβάστε καλά τα documents και καταλάβετέ τα.\
Β) Πάρτε σε backup τα αρχεία σας.\
Γ) Αφού διαβάσατε αυτό το άρθρο και είδατε ότι σε θέμα απόδοσης, το παν είναι ο σωστός σχεδιασμός, ξαναδιαβάστε το, και μαζί με αυτό και το
Software-RAID-Howto.\
Δ) Ξαναδιαβάστε τα documents και καταλάβετέ τα :-)\
Ε) Καλό raid-ing.
**Βιβλιογραφία**
[Generic RAID overview](http://www.dpt.com/uraiddoc.html)\
[General Linux RAID options](http://linas.org/linux/raid.html)\
[Linux Software RAID tools](ftp://ftp.fi.kernel.org/pub/linux/daemons/raid/)\
[Bootable RAID mini-HOWTO](http://www.linuxdoc.org/HOWTO/Root-RAID-HOWTO.html)\
[Software RAID HOWTO](http://www.linuxdoc.org/HOWTO/mini/Software-RAID.html)