Πρώτο commit

content/articles/21/03_community_thought.md

@@ -0,0 +1,167 @@
++++
+title = 'Σκέψεις για την ελληνική κοινότητα του Linux.'
+date = '2000-01-01T00:00:00Z'
+description = ''
+author = 'Παναγιώτης Βρυώνης(mailto:vrypan@hellug.gr)'
+issue = ['Magaz 21']
+issue_weight = 3
++++
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
+
+*Μερικές σκέψεις για το ποιός είναι ο ρόλος της ελληνικής κοινότητας του Linux και πώς θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε μερικά από τα προβήματα που διακρίνονται
+στον ορίζοντα.*
+
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
+
+Οι μέρες που το Linux ήταν \"περιθωριακό\" έχουν περάσει, αυτό νομίζω ότι είναι κοινός τόπος ακόμη και των πιο φανατικών αντι-linux-άδων. Το 1999 ήταν χρονιά
+θριάμβου για το Linux, διότι (αν μη τί άλλο) αναδείχθηκε σε έναν από τους κύριους παράγοντες που επηρρεάζουν την αγορά της πληροφορικής. Τα σημάδια είναι πλέον
+\"χειροπιαστά\" και δεν περιορίζονται σε εκτιμήσεις: Υπάρχουν 2 πολύ μεγάλες εταιρείες που αναδείχθηκαν μόνο και μόνο λόγω Linux, η RedHat και η VA Linux που με
+την εισαγωγή τους στο NASDAQ έκαναν τους χρηματιστές όλου του κόσμου να παραμιλάνε. Υπάρχει η σαφής πρόθεση κολοσσών της αγοράς πληροφορικής όπως
+Hewlett-Packard, SGI, Compaq, IBM, Oracle, SUN κ.λ. να υποστηρίξουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο το Linux ως πλατφόρμα. Και τέλος, υπάρχει πλέον η αντιμετώπιση
+του Linux από την μεγαλύτερη εταιρεία του κόσμου, την Microsoft, ως σοβαρού ανταγωνιστή.
+
+Αυτό όμως που κάνει το Linux διαφορετικό από τα περισσότερα άλλα λειτουργικά συστήματα δεν είναι τόσο η τεχνολογία που κρύβει πίσω του, ούτε η αποδοχή που βρήκε
+στην αγορά. Η σηματικότερη διαφορά του είναι ότι ανέδειξε το κίνημα του Open Source Software (OSS).
+
+Οι περισσότεροι ανθρωποι που έρχονται σε επαφή με το Linux επτυπωσιάζονται από το γεγονός ότι είναι τζάμπα. Το μοντέλο του OSS έχει όμως πολύ βαθύτερες
+προεκτάσεις και αγγίζει πολύ περισσότερα θέματα εκτός από την τιμή του τελικού προϊόντος. Επηρεάζει βαθειά τη διαχείριση (management) του τρόπου ανάπτυξης και
+υποστήριξης του λογισμικού, αναγνωρίζοντας ως κύρια δύναμη στους τομείς της έρευνας, της ανάπτυξης, της υποστήριξης, αλλά και της αγοράς αυτό που ονομάστηκε
+\"κοινότητα\".
+
+Δοκιμάστε να βρείτε την φράση \"κοινότητα των Windows\" ή \"κοινότητα του Solaris\". Δεν νομίζω ότι θα έχετε επιτυχία (εκτός και αν βρείτε κάποια από αυτές σε
+διαφημιστικά των εταιρειών που παράγουν τα εν λόγω προϊόντα). Αντίθετα, θα βρείτε \"κοινότητα του Linux\" και \"κοινότητα του FreeBSD\"\... Η διαφορά δεν
+βρίσκεται στην τιμή των παραπάνω προϊόντων. Η διαφορά βρίσκεται στο ότι ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων με διαφορετικές ιδιότητες (προγραμματιστές,
+administrators, χρήστες, συγγραφείς τεχνικών εγχειριδίων κ.α.), που δεν βρίσκονται μέσα στα πλαίσια μίας και μόνης εταιρείας ή ενός οργανισμού, συμμετέχουν στην
+εξέλιξη, υποστήριξη και προώθηση του λογισμικού. Επιπλέον, ο οποιοσδήποτε μπορεί να \"προσχωρήσει\" σε αυτήν την κοινότητα χωρίς να ζητήσει την άδεια κάποιου
+\"αρμόδιου\".
+
+Είναι λοιπόν σαφές ότι η \"κοινότητα\" του Linux αποτελείται από ετερόκλητους ανθρώπους που ο καθένας συμμετέχει για τους δικούς του προσωπικούς λόγους. Αλλος
+το κάνει από μεράκι, άλλος το κάνει γιατί θεωρεί ότι αυτός είναι ο πιο αποδοτικός τρόπος να κάνει την δουλειά του και άλλος γιατί θεωρεί ότι από αυτό θα βγάλει
+λεφτά.
+
+Φτάνουμε λοιπόν στο πρώτο επίμαχο σημείο: \"επιτρέπεται\" από την ιδεολογία που διακρίνει το Linux να βγάζεις λεφτά από αυτό; Πιστεύω ότι η απάντηση είναι ένα
+μεγάλο ΝΑΙ. Αν θεωρήσουμε ότι το GPL (GNU Public License) είναι ο θεμελιώθης λίθος του Linux (αλλά και των περισσότερων και σημαντικότερων OSS εγχειρημάτων),
+τότε θα δούμε ότι η πώληση του Linux επιτρέπεται, άρα και το κέρδος από αυτή. Αυτό που δεν επιτρέπεται είναι η \"οικιοποίηση\" της προσπάθειας και του
+αποτελέσματος των ανθρώπων που συμμετέχουν στο GPL λογισμικό. Είναι μάλιστα προφανές ότι είναι τέτοια η φύση του GPL που η αποδοχή του από εταιρείες οδηγεί σε
+μία πολύ υγειή αγορά όπου ο ανταγωνισμός είναι όσο πιο ελεύθερος γίνεται.
+
+Αρα, σύμφωνα με τον παραπάνω συλλογισμό, οι εταιρείες που αναπτύσουν, υποστηρίζουν ή απλά πουλάνε το Linux είναι μέλη της \"κοινότητας\". Αυτή την στιγμή δεν
+υπάρχουν πολύ μεγάλες εταιρείες που να ασχολούνται με το Linux ενεργά στην Ελλάδα. Υπάρχουν όμως 2-3 μικρότερες και πιστεύω ότι, καθώς η αγορά του Linux αρχίζει
+να αποκτά ενδιαφέρον και στην Ελλάδα, σύντομα θα δούμε σημαντικές κινήσεις από τους \"μεγάλους\". Ίσως ακόμη και οι \"μικροί\" να μεγαλώσουν απότομα ή να
+πληθύνουν. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει ως κοινότητα να βοηθήσουμε αν μπορούμε αυτές τις προσπάθειες με την προϋπόθεση ότι θα διατηρούν τον ανοικτό χαρακτήρα
+του Linux. Θα ήταν μάλιστα μεγάλη επιτυχία να κάνουμε τις εταιρείες αυτές να κατανοήσουν τον τρόπο που λειτουργεί η κοινότητα του Linux και να τις πείσουμε να
+συμμετάσχουν ενεργά σε αυτή.
+
+Εκτός από τις εταιρείες, υπάρχουν και άλλες \"οργανωμένες\" ομάδες που συμμετέχουν την \"κοινότητα\". Η συμαντικότερη (κατά την γνώμη μου) τέτοιας μορφής ομάδα
+είναι οι άνθρωποι που απαρτίζουν τις διάφορες \"λίστες\" (mailing lists) με θέματα που άπτονται του Linux και του λογισμικού που το συνοδεύει. Ειδικά στην
+Ελλάδα, έχουμε ένα λαμπρό παράδειγμα, την linux-greek-users που αποτελεί την καρδιά της ελληνικής κοινότητας του Linux. Εκεί γίνεται το σημαντικότερο μέρος της
+υποστήριξης, εκεί ανακοινώνονται τα διάφορα νέα. Κατά την γνώμη μου, η λίστα αυτή είναι κάτι σαν την αρχαία Αθηναϊκή αγορά: αποτελεί τον χώρο στον οποίο γίνεται
+η ανταλλαγή απόψεων, οι αντιπαραθέσεις αλλά και η γέννηση ενδιαφέροντων ιδεών.
+
+Μία άλλη μορφή οργανωμένης ομάδας που αποτελεί μέρος της \"κοινότητας\", είναι τα διάφορα Linux Users Groups (LUGs). Βέβαια, κάθε LUG έχει διαφορετικούς
+στόχους, ανάλογα με τις ανάγκες των μελών του, ανάγκες που μπορεί να μεταλλάσονται με την πάροδο του χρόνου. Στον Ελληνικό χώρο υπάρχουν τουλάχιστον 4 LUGs:\
+[HELLUG](http://www.hellug.gr/),\
+[PLUG](http://students.ceid.upatras.gr/~glavas/linux/),\
+[TheLUG](http://hal.csd.auth.gr/thelug/),\
+[ALLUG](http://www.aneta.gr/allug/).
+
+Το σημαντικότερο από αυτά, λόγω \"πανελλαδικότητας\", αριθμού μελών αλλά και διότι είναι το μόνο που υφίσταται ώς επίσημος σύλλογος είναι το HELLUG. Αυτό
+βέβαια, δεν σημαίνει ότι οι υπόλοιποι σύλογοι δεν είναι σημαντικοί. Έχουν και αυτοί ένα δικό τους ρόλο να διαδραματίσουν, που σε καμία περίπτωση δεν θα έπρεπε ο
+HELLUG λόγω μεγέθους να προσπαθήσει να τους στερήσει.
+
+Ερχόμαστε λοιπόν σε άλλο ένα \"ζεστό\" θέμα: ποιός είναι ο ρόλος των LUGs; Τί ρόλο θα πρέπει να παίξει ο HELLUG και τί οι τοπικοί σύλογοι; Κατά την γνώμη μου, ο
+HELLUG έχει την δυνατότητα τώρα πια (λόγω προβολής, οργάνωσης και πόρων), πρώτον να αποτελει την επίσημη φωνή του Linux στην Ελλάδα σε περιπτώσεις που
+χρειάζεται να μιλήσουμε με εταιρείες, κρατικούς φορείς και οργανισμούς και δεύτερον να φροντίζει για την ύπαρξη της υποδομής που θα βοηθήσει την κοινότητα να
+είναι πιο παραγωγική και ενεργή σε τομείς όπως η ανάπτυξη λογισμικού, η υποστήριξη και η ανάληψη πρωτοβουλιών. Και εξηγώ:
+
+Νομίζω ότι είναι προφανές ότι σε περιπτώσεις που ο συνομιλητής είναι μία επιχείρηση ή ένα υπουργείο θα θελήσει να μιλήσει με κάποιον που, αν μη τί άλλο, έχει
+μία νομική υπόσταση. Μην θεωρείτε ότι τέτοιες περιπτώσεις δεν θα παρουσιαστούν. Αυτή την στιγμή γνωρίζουμε ότι σε όλα τα ελληνικά σχολεία θα υπάρχει
+εγκατεστημένο Linux και τίποτα δεν αποκλείει την περίπτωση να δούμε το Linux να εγκαθίσταται σε υπουργεία ή άλλους δημόσιους οργανισμούς (δείτε το παράδειγμα
+του Μεξικού!). Δεν θα θέλαμε σαν κοινότητα να έχουμε κάποιο λόγο ώστε να αποφευχθούν λάθος κινήσεις; Ένα άλλο παράδειγμα είναι το certification μηχανημάτων ότι
+λειτουργούν σωστά με το Linux, που συζητείται αυτές τις μέρες στην λίστα του hellug. Σε αυτή την περίπτωση, θα είναι απαραίτητο να μιλήσει κάποιος και να κάνει
+κάποια συμφωνία με εταιρείες - ποιός είναι καλύτερος από το HELLUG;
+
+Όσο για το θέμα της υποδομής, δεν είναι λίγοι που το θεωρούν αμεληταίο. Κι όμως, σε ποιά μηχανήματα βρίσκονται οι διάφορες λίστες (linux-greek-users, hellug,
+hellenic-howto), αλλά και η κεντική σελίδα του HELLUG (που δεν εξυπηρετεί μόνο τα μέλη του βέβαια); Και πως δέχθηκε ο provider (Forthnet σε αυτή την περίπτωση)
+να φιλοξενήσει αυτά τα μηχανήματα και να παραχωρήσει κάποιο bandwidth για αυτά; Από πού βρέθηκαν τα λεφτά για το περίπτερο στην Infosystem; Τα παραπάνω είναι
+μερικές από τις περιπτώσεις που η ύπαρξη του HELLUG, η διαφήμιση που του έχει γίνει από διάφορα έντυπα (με την αναφορά του σε σχετική αρθρογραφία π.χ.), αλλά
+και η νομική του υπόσταση εξασφάλισαν την ύπαρξη της απαραίτητς υποδομής για να προχωρήσει καλύτερα το Linux\...
+
+Νομίζω όμως ότι έγινε σαφές πως το HELLUG ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ η ελληνική κοινότητα Linux. Είναι απλά ένα σημαντικό μέρος της. Υπάρχουν πράγματα που δεν μπορεί ο HELLUG να
+οργανώσει ή να πετύχει και που δεν θα έπρεπε να προσπαθήσει. Ένα τέτοιο είναι η σύσφιξη των σχέσεων των ανθρώπων που ασχολούνται με το Linux μακρυά από την
+Αθήνα. Τα περισσότερα μέλη του HELLUG βρίσκονται στη Αθήνα και κατά συνέπεια αρκετές φορές λειτουργεί ως η αφορμή για την σύσφιξη των σχέσεών τους (που οδηγεί
+σε καλύτερης ποιότητας επικοινωνία) με συγκεντρώσεις ή happenings. Θα ήταν όμως λάθος να ασχοληθεί με κάτι τέτοιο σε περιοχές που υπάρχουν τοπικά LUGs. Θα ήταν
+λάθος να προσπαθήσουμε ως HELLUG να \"καπελώσουμε\" τις τοπικές πρωτοβουλίες. Αντίθετα, θέλω ένα HELLUG που θα μπορεί να προσφέρει πόρους έτσι ώστε τα τοπικά
+LUG να γίνουν πιο δραστήρια και περισσότερα. Οι πόροι αυτοί μπορεί να είναι με την μορφή μίας συμφωνίας με Internet Providers για την παροχή κάποιας γραμμής
+δωρεάν, ή με την μορφή μεσολάβησης για την προβολή των δραστηριοτήτων ενός μικρότερου LUG, ή κάτι αντίστοιχο.
+
+Αυτό δεν σημαίνει σε καμμία περίπτωση ότι το HELLUG θα πρέπει να μετατραπεί σε ένωση αθηναίων χρηστών Linux. Αντίθετα, θα ήταν καλό φίλοι από όλη την Ελλάδα να
+συμμετέχουν σε αυτό, ώστε να το επηρεάζουν και να έχουν λόγο στις αποφάσεις και τις δραστηριότητές του. Απλά, δεν θα πρέπει η συμμετοχή τους να τους αποτρέψει
+από την δημιουργία και τοπικών LUG.
+
+Όλα αυτά είναι βέβαια ιδέες και μάλιστα σε ένα χώρο που η κινητήρια δύναμη (μέχρι στιγμής τουλάχιστον) είναι ο εθελοντισμός. Αρα, όσες ιδέες και να διατυπωθούν,
+δεν μπορεί να γίνει τίποτα χωρίς την ενεργή συμμετοχή όλων (ή έστω αρκετών). Ερχόμαστε λοιπόν στο τρίτο θέμα μας: νοοτροπία και συμπεριφορά μέσα σε αυτό τον
+μυστήριο για πολλούς χώρο της \"κοινότητας\".
+
+Όπως είπα και στην αρχή, ο καθένας είναι ελεύθερος να συμμετέχει (όχι γιατί κάποιος δίνει αυτό το δικαίωμα σε όλους, αλλά γιατί δεν υπάρχει κάποιος που να
+μπορεί να το στερήσει\...). Συνήθως, η συμμετοχή αυτή έχει δύο όψεις: το μέλος αντλεί από την κοινότητα πόρους (με την μορφή τεχνογνωσίας και υποδομής) και
+προσφέρει πόρους σε αυτή (με την ίδια μορφή).
+
+Κατά τα πρώτα χρόνια του Linux (και μέχρι πριν από 1-2 χρόνια στην Ελλάδα), οι άνθρωποι που αποτελούσαν την κοινότητα είχαν κατά κανόνα περισσότερες από τον
+μέσο χρήστη γνώσεις πληροφορικής και ασχολούνταν με αυτό από χόμπυ ή σε επαγγελματικό επίπεδο, σαν εργαλείο. Κατά συνέπεια, σπάνια ζητούσαν από την υπόλοιπη
+κοινότητα να τους δώσει κάτι: τα προβλήματά του προσπαθούσαν να τα λύσουν μόνοι τους και αν κατόπιν αρκετής προσπάθειας τους έλλειπε κάτι, τότε μόνο ζητούσαν
+την βοήθεια (= τον χρόνο και την ενασχόληση) κάποιου άλλου. Είχαμε λοιπόν ένα θετικό ισοζύγιο σε αυτή την εισροή και εκροή πόρων. Αυτό το πλεόνασμα, επενδύονταν
+σε νέα πράγματα - να φτιάξουμε το ένα, να διορθώσουμε το άλλο, να γράψουμε documentation.
+
+Τον τελευταίο όμως χρόνο, άρχισε να παρουσιάζεται ένα άλλο φαινόμενο. Η μεγάλη προβολή του Linux από έντυπα αλλά και οι προσπάθειες του HELLUG να φέρουν κόσμο
+στον χώρο του Linux, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι αυτό γίνονταν όλο και πιο φιλικό στον νέο χρήστη, άρχισαν να αποδίδουν καρπούς. Η κοινότητα μεγάλωνε με πολύ
+γρήγορους ρυθμούς. Οι νέοι χρήστες θεώρησαν ότι αυτό είναι ένα νέο προϊόν, ανταγωνιστικό των Windows ή του MacOS, απλά πολύ πιο φθηνό, χωρίς να συνειδητοποιούν
+(στην πλειοψηφία τους) ότι δεν μιλάμε για το προϊόν ΤΟΥΣ (κάποιας εταιρείας) αλλά το προϊόν ΜΑΣ (όλων μας). Δεν λέω ότι ήταν δικό τους το λάθος, ίσως να φταίμε
+και οι παλαιότεροι και πολύ περισσότερο όλοι όσοι αρθρογραφούμε σε περιοδικά πληροφορικής που το παρουσιάζαμε με αυτόν ακριβώς τον τρόπο. Το αποτέλεσμα όμως
+ήταν να αυξηθεί δυσανάλογα η ζήτηση πόρων (με την έννοια που προανέφερα), σε σχέση με την προσφορά.
+
+Η linux-greek-users και το magaz άρχισαν να κατακλύζονται από ερωτήσεις που πολλές φορές επαναλαμβάνονταν ξανά και ξανά (πώς θα συνδεθώ στο Internet, πώς θα
+γράψω ελληνικά, πώς θα ρυθμίσω το Netscape για να βλέπω ελληνικά κ.λ.). Το ενοχλητικό για αυτούς που καλούνταν να απαντήσουν ήταν ότι οι απαντήσεις υπήρχαν
+διαθέσιμες: HOWTOS, άρθρα στο magaz, archives των λιστών\... Πολλές φορές μάλιστα, οι ερωτήσεις είχαν και επιτακτικό χαρακτήρα που υπονοούσε ότι \"είστε
+υποχρεωμένοι να μου πείτε\", όπως ακριβώς θα ήταν προς μία εταιρεία που τους πούλησε ένα προϊόν και είναι υποχρεωμένη να παρέχει κάποια υποστήριξη.
+
+Όμως τα πράγματα δεν είναι έτσι. Το μόνο που υποχρεώνει ένα μέλος της κοινότητας να βοηθήσει είναι η διάθεσή του και η αίσθηση που έχει ότι πρέπει να
+ανταποδώσει την προσφορά όλων αυτών που έγραψαν τα προγράμματα που χρησιμοποιεί και τον βοήθησαν όταν είχε ανάγκη. Επειδή μάλιστα ο χρόνος που μπορεί να
+διαθέσει κάποιος είναι περιορισμένος (στην καλύτερη περίπτωση 24 την ημέρα!), ακόμη και όταν έχει την διάθεση να βοηθήσει, μπορεί να επιλέγει κάποιο άλλο τρόπο,
+και όχι αυτόν του να απαντάει σε ερωτήσεις νέων χρηστών. Μπορεί να γράφει κάποιο νέο πρόγραμμα, να συμμετέχει στην ανάπτυξη κάποιου άλλου, να βοηθάει στην
+συγγραφή τεχνικών κειμένων (π.χ. HOWTOs), να συντηρεί καποιο server στον οποίο φιλοξενείται ένα project ή να γράφει άρθρα για το magaz.
+
+Ακόμη και στην περίπτωση που θέλει να βοηθήσει απαντώντας σε προβλήματα, μπορεί να μην έχει όρεξη να απαντήσει στην ίδια ερώτηση 10 φορές σε διάστημα 10
+εβδομάδων. Αν μάλιστα πρόκειται για έναν καλό γνώστη καποιων πλευρών του linux, είναι και κρίμα να αναλώνονται οι 5-6 απαντήσεις που προλαβαίνει να δώσει σε
+πράγματα που θα μπορούσαν να απαντήσουν σχεδόν όλοι και να μην διαθέτει τον χρόνο αυτό σε ερωτήσεις που ελάχιστοι άλλοι ξέρουν να απαντήσουν σωστά.
+
+Με τα παραπάνω, δεν θέλω να πω ότι πρέπει να επικρατήσει μία ελιτίστικη αντίληψη ότι \"εγώ δεν απαντάω σε τέτοιες ερωτήσεις\". Το θέμα της υποστήριξης είναι
+πάρα πολύ σημαντικό και πρέπει όλοι να συνεισφέρουμε σε αυτή. Η λύση δεν είναι δύσκολη: Από την μία πρέπει να εξηγούμε στους νέους χρήστες ότι για να
+λειτουργήσουν στον χώρο του Linux πρέπει να ψάχνουν λίγο μήπως υπάρχει έτοιμη η απάντηση στο πρόβλημά τους. Από την άλλη πρέπει να έχουμε όλοι στο μυαλό μας
+αυτό που ονομάζω \"ένα βήμα πίσω\": αν δηλαδή αυτός που κάνει την ερώτηση βρίσκεται ένα βήμα πίσω από κάποιον, τότε αυτός (που προφανώς έλυσε το ίδιο πρόβλημα
+πριν από λίγο καιρό) έχει την ηθική υποχρέωση να βοηθήσει. Με αυτό τον τρόπο, ακόμη και αν έχουμε πολλούς νέους χρήστες, θα υπάρχουν πολλοί άνθρωποι για να τους
+βοηθήσουν στα απλά πράγματα. Για τα πιό πολύπλοκα, θα υπάρχουν λιγότεροι, αλλά θα έχουν όλο τον χρόνο να ασχοληθούν. Σημειώστε ακόμη, ότι το να απαντήσει
+κάποιος σε κάτι που έλυσε πριν από μία μέρα είναι πολύ πιο εύκολο από το να απαντήσει σε κάτι που έλυσε πριν από ένα χρόνο.
+
+Ένα άλλο πρόβλημα που παρουσιάστηκε ήταν ότι οι νέοι χρήστες αισθάνονται πολλές φορές ξένοι μέσα σε ένα χώρο που κάποιοι άλλοι δείχνουν να γνωρίζονται καλά και
+μάλιστα, αυτοί οι \"άλλοι\" ξέρουν και πολύ περισσότερα. Το αποτέλεσμα είναι ότι πολλά νέα μέλη της κοινότητας δεν τολμάνε να αναλάβουν πρωτοβουλίες με την
+λογική \"τώρα που να πεταχτώ και εγώ, εδώ μιλάνε οι \"παλιοί\" που ξέρουν\". Αυτό είναι λάθος. Όλες οι γνώμες και όλες οι πρωτοβουλίες πρέπει να ακούγονται.
+Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το magaz. Οι άνθρωποι που το ξεκινήσαμε, όταν το ξεκινήσαμε προσπαθήσαμε μέσα από αυτό να παρουσιάζουμε τις εμπειρίες μας και
+τους προβληματισμούς μας. Είναι λογικό μετά από δύο χρόνια να μην βρισκόμαστε στο ίδιο σημείο, και να μας απασχολούν πιο \"προχωρημένα\" θέματα. Αυτό όμως δεν
+σημαίνει ότι το magaz δεν έχει ανάγκη από άρθρα που να εξηγούν πως λειτουργεί η ls για παράδειγμα. Αντιθέτως. Το θέμα είναι να συνειδητοποιήσουν οι νεότεροι ότι
+η κοινότητα τους χρειάζεται και αυτούς και ότι η προσφορά τους είναι πολύτιμη. Δεν αποκλείεται μάλιστα, να υπάρχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον από το κοινό για τα
+απλά πράγματα. Αρα, στρωθείτε και γράφετε άρθρα, γιατί αλλιώς το \"περιοδικάκι\" που σας βοήθησε στα πρώτα σας βήματα μπορεί να μην υπάρχει για να βοηθήσει τους
+επόμενους\... Αλλωστε, ο Μιχάλης, ο Παναγιώτης, ο Σπύρος, ο Φώτης και όλοι όσοι \"ακούτε\" να μιλάνε μεταξύ τους με τα μικρά τους ονόματα γνωρίστηκαν μέσα σε
+αυτό τον χώρο, όταν δεν ήξεραν και πολλά πράγματα\...
+
+Το ίδιο ισχύει και στον χώρο του HELLUG. Υπάρχουν πολλές ιδέες, αλλά συχνά λείπει ο απαραίτητος αριθμός ανθρώπων που θα πάρουν την πρωτοβουλία να τις
+υλοποιήσουν. Δεν μιλάμε μόνο να συμμετάσχουν όταν όλα θα είναι κανονισμένα (που και αυτό βέβαια είναι απαραίτητο), αλλά και για ανθρώπους που θα αναλάβουν την
+οργάνωσή τους. Θέλουμε λοιπόν όσο γίνεται περισσότερα μέλη στο HELLUG, αλλά θέλουμε ανθρώπους που θα έχουν την όρεξη να βοηθήσουν. Αυτοί που νομίζουν ότι με την
+εγγραφή τους στο σύλογο θα απολαμβάνουν κάποιο προνόμιο όπως support, δεν χρειάζεται να μπούν στον κόπο: όση βοήθεια είναι να λάβουν, θα την λάβουν έτσι και
+αλλιώς\...
+
+Η αίσθησή μου είναι ότι το Linux είναι έτοιμο να κάνει το \"μεγάλο άλμα\", αν δεν το έχει κάνει ήδη. Οι αριθμοί γίνονται όλο και μεγαλύτεροι, είτε μιλάμε για
+τον αριθμό των χρηστών, είτε για τα χρήματα που έχουν να κερδίσουν όσοι ασχολούνται με το Linux επαγγελματικά. Σύντομα λοιπόν θα αλλάξουν οι κλίμακες, και αυτό
+μπορεί να βάλει σε κίνδυνο την συνοχή της \"κοινότητας\" αλλά και τον ρόλο της, αν δεν είμαστε σωστά προετοιμασμένοι για αυτό. Πιστεύω ότι οι απόψεις που
+παρέθεσα προσπαθούν να προλάβουν κάποιες δυσάρεστες καταστάσεις και να διατηρήσουν και την δυναμικότητα και τον ρόλο της κοινότητας των (ελλήνων) χρηστών Linux
+τουλάχιστον στο κοντινό μας μέλλον. Ελπίζω να γίνουν αιτία γόνιμου προβληματισμού.