78 γραμμές
14 KiB
Markdown
78 γραμμές
14 KiB
Markdown
+++
|
||
title = 'Οι κίνδυνοι του Internet'
|
||
date = '2000-03-01T00:00:00Z'
|
||
description = ''
|
||
author = 'Πρατικάκης Πολύβιος(mailto:el97649@central.ntua.gr)'
|
||
issue = ['Magaz 22']
|
||
issue_weight = 4
|
||
+++
|
||
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
|
||
|
||
*Οι κίνδυνοι του Internet και του κυβερνοχώρου, 16 χρόνια μετά το 1984.*
|
||
|
||
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
|
||
|
||
Έχετε αναρωτηθεί πόσο ελεύθερο είναι το Internet;
|
||
|
||
Όλοι ακούμε συνεχώς για την υπερλεωφόρο των πληροφοριών, και πώς πρόκειται να επηρεάσει τη ζωή μας, να μας δώσει ελευθερία, απελευθέρωση του λόγου, και καλύτερη
|
||
δια-προσωπική επικοινωνία. Όμως, υπάρχει και μία άλλη άποψη, όχι τόσο διαδεδομένη και ακουστή, \"η άλλη πλευρά\", η οποία μεταβάλλει τις παραπάνω αισιόδοξες
|
||
δηλώσεις, μόνο με το να προσθέσει τη λέξη \"δυνητικά\". Φυσικά, η τεχνολογία είναι καλή, η γνώση είναι για όλους, και η πληροφορία θέλει να είναι ελεύθερη.
|
||
Αλλά, από την άλλη, τι να την κάνουμε την τεχνολογία και την ελευθερία που μπορεί να προσφέρει, αν όλοι χάσουμε το ενδιαφέρον μας για ελευθερία;
|
||
|
||
Το Internet τελευταία έχει αρχίσει να μεταμορφώνεται σε ένα άλλο είδος τηλεόρασης, υιοθετώντας όλο και περισσότερο το είδος σχέσης πομπού-δέκτη, με τη
|
||
δικαιολογία ότι \"πάντα υπάρχει η δυνατότητα αμφίδρομης επίδρασης\". Κανείς δεν αρνείται ότι υπάρχει η δυνατότητα αλληλεπίδρασης, αλλα φαίνεται ότι συγχέουμε τη
|
||
δυνατότητα με την πραγματοποίηση. Διαπράτουμε το ίδιο λάθος με αυτούς που υποστηρίζουν ότι οι τηλεθεατές έχουν πάντα την επιλογή να κλείσουν την τηλεόραση.
|
||
|
||
Όλο και πιό πολλοί άνθρωποι, μην έχοντας τη δυνατότητα να ψάξουν και να αναζητήσουν ανάμεσα στις τεράστιες -και συνεχώς διογκούμενες- ποσότητες πληροφορίας, οι
|
||
περισσότερες από τις οποίες αποτελούν κυρίως \"θόρυβο\", εξαρτώνται από μηχανές αναζήτησης για να εντοπίσουν τις πληροφορίες που θέλουν. Οι περισσότεροι από
|
||
τους \"καινουριοφερμένους\" στο Internet, συγχέουν το Internet με τα portals και τις μηχανές αναζήτησης, αλλά σχεδόν κανείς δεν αναρωτιέται ποτέ ποιός διοικεί
|
||
αυτές τις μηχανές. Ποιός δηλαδή λίγο πολύ \"φιλτράρει\" τις πληροφορίες στις οποίες έχουν πρόσβαση, ή ακόμα πιο πέρα, από ποιόν εξαρτώνται αυτές οι μηχανές.
|
||
Γιατί λ.χ. \"τυχαίνει\" κάθε φορά οι σελίδες που αποτελούν απάντησεις σε ένα ερώτημα να είναι ταξινομημένες, σε φθίνουσα σειρά, ανάλογα με το πόσα χρήματα
|
||
δαπανά η εταιρία που έχει την σελίδα για διαφήμηση στο εν λόγω ψαχτήρι.
|
||
|
||
Ένα άλλο ανησυχητικό θέμα που έχει προκύψει είναι η ιδιωτική ζωή. Το λάθος εδώ έγκειται στο γεγονός ότι οι περισσότεροι άνθρωποι νιώθουν ότι ο κυβερνοχώρος
|
||
είναι μια ζώνη \"παιχνιδιού\", ένας χώρος όπου όλοι είναι αυτό που θέλουν να είναι, ένα μέρος χωρίς σύνορα ούτε νόμους. Αυτό φυσικά δεν είναι αλήθεια, αλλά και
|
||
ακόμη κι άν ήταν, σίγουρα δεν είναι επιθυμητό, όσο παράξενο κι αν ακούγεται. Φαίνεται να ξεχνάμε ότι τα κράτη και οι νόμοι -ειδικά στο δυτικό κόσμο- υπάρχουν
|
||
για να προστατεύουν τους πολίτες και τη δημοκρατία, και έχουν κερδηθεί και πληρωθεί πολύ ακριβά. Ξεχνάμε επίσης ότι είτε θέλουμε είτε όχι, ο κυβερνοχώρος είναι
|
||
μια προέκταση της κοινωνίας, είναι άλλο ένα ανθρώπινο δημιούργημα. Είναι φυσιολογικό επομένως να επηρεάζεται -και να επηρεάζει- από την \"υλική\" κοινωνία.
|
||
Είναι αδύνατον οι ίδιοι άνθρωποι να ζούν στον ένα κόσμο σε ένα σύστημα δημοκρατίας (η μη\...), και ταυτόχρονα στον άλλο μέσα σε μια ιδεαλιστική αναρχία. Αυτά τα
|
||
δύο δέν συμβιβάζονται, γιατί απαιτούν ένα εντελώς διαφορετικό σύστημα αξιών. Όταν λέμε αναρχία στον κυβερνοχώρο, δεν εννοούμε την ουτοπιστική έννοια όπου δεν
|
||
υπάρχει αρχή, γιατί δεν χρειάζεται να υπάρχει, αφού όλοι συνειδητοποιούν την αξία της ελευθερίας και υποχωρούν όπου πρέπει οικιοθελώς. Δυστυχώς η αναρχία, αν
|
||
τελικά επικρατήσει, στον κυβερνοχώρο, θα εκφράζεται ως η απουσία οποιασδήποτε αρχής θα μπορούσε να ελέγξει ποιος καταπιέζει ποιον.
|
||
|
||
Στις σύγχρονες δημοκρατίες (εντός ή εκτός εισαγωγικών) οι αρχές και οι νόμοι θέτουν τα όρια και τις δικλείδες ώστε να μην παραβιάζονται οι αρχές της δημοκρατίας
|
||
και της ισότητας. Αυτό μπορεί να ακούγεται εξίσου ουτοπικό με την ιδανική αναρχία, αλλά έστω και αν η πραγματικότητα απέχει στις περισσότερες των περιπτώσεων,
|
||
τουλάχιστον είναι καλύτερα απ\' ότι παλιότερα. Δεν μπορούμε να δούμε ότι από τον κυβερνοχώρο λείπουν όλες αυτές οι προστασίες -μερικοί τις λένε
|
||
\"περιορισμούς\"- και όλο αυτό γιατί οι άνθρωποι θεωρούν δεδομένο ότι τα δικαιώματά τους είναι ασφαλή και δεν επηρρεάζονται.
|
||
|
||
Αντιθέτως, αυτοί οι \"περιορισμοί\" που τραβούν τη διαχωριστική γραμμή εκεί που τελειώνει η ελευθερία του ενός και αρχίζει η ελευθερία του άλλου, δεν είναι
|
||
ενεργοί στον κυβερνοχώρο. Το γεγονός αυτό επιτρέπει την καταπάτηση της ιδιωτικής ζωής, η οποία θεωρείται απόρθητη στον πραγματικό κόσμο. Δεν φαινόμαστε να
|
||
συνειδητοποιούμε ότι εμείς, τα γούστα μας, τα ενδιαφέροντά μας, οι σκέψεις μας εμπορευματοποιούνται και πωλούνται από τον ένα διαφημιστή στον άλλο, και το
|
||
χειρότερο, αυτό γίνεται \"ελεύθερα\". Στον \"έξω\" κόσμο, η παραβίαση του απορρήτου της αλληλογραφίας είναι ακατανόητη, και θα προκαλούσε σκάνδαλο, αν και οι
|
||
περισσότερες εταιρίες που έχουν δίκτυα, αλλά και οι ISP και mail-providers γενικότερα, ψάχνουν στην ηλεκτρονική αλληλογραφία των πελατών τους, για να
|
||
\"προστατέψουν\" τα συστήματά τους.
|
||
|
||
\"Και τι σχέση έχει το Linux;\" θα ρωτούσε κανεις. Μπορεί να μη φαίνεται με την πρώτη, αλλά η σχέση είναι μεγάλη, και όχι μόνο για το Linux, αλλά για τη
|
||
φιλοσοφία OpenSource γενικότερα. Η σχέση βασίζεται στην σημασία του λογισμικού για τον κυβερνοχώρο. Το λογισμικό είναι ουσιαστικά αυτό που καθιστά τον
|
||
κυβερνοχώρο αυτό που είναι. Κανείς δεν σκέφτεται τον κυβερνοχώρο ως τα καλώδια και τα κομμάτια πυρίτιο που αποτελούν το υλικό. Επιπλέον, το υλικό δεν είναι καν
|
||
ελεύθερο, αφού πολύ μικρό ποσοστό των γραμμών που υλοποιούν τις συνδέσεις είναι δημόσιο. Και όμως το Internet δεν είναι ιδιωτικό. Αυτό συμβαίνει γιατί ο
|
||
κυβερνοχώρος έγκειται στο χώρο του ιδεατού, είναι δηλαδή ως ιδέα πολύ πιο κοντά στο λογισμικό. Ο έλεγχος δηλαδή της βιομηχανίας του λογισμικού συνεπάγεται
|
||
έλεγχο σε ένα μεγάλο βαθμό και του κυβερνοχώρου. Δεν είναι δυνατόν να μιλάμε για δημοκρατία, ισότητα και ελευθερία, όταν ο έλεγχος αυτός δεν γίνεται από μια
|
||
πλειοψηφία τουλάχιστον, και στην καλύτερη περίπτωση από όλους.
|
||
|
||
Σήμερα, η συντριπτική πλειοψηφία των χρηστών δεν έχουν τη δυνατότητα του παραμικρού ελέγχου και κριτικής πάνω στο λογισμικό που χρησιμοποιούν. Οι ιδέες, γιατί η
|
||
έννοια του λογισμικού είναι κοντά σ\' αυτό που λέμε ιδέα, έχουν γίνει ιδιοκτησία, και το να μάθει κάποιος την ιδιοκτησία του άλλου είναι έγκλημα. Αλήθεια, τι
|
||
άλλο θα μπορούσε να ονομαστεί \"έγκλημα σκέψης\";
|
||
|
||
Το Linux και η όλη φιλοσοφία που εισάγεται με το Open Source Software, είναι ουσιαστικά μια μεταβίβαση της δυνατότητας ελέγχου του λογισμικού, από αυτούς που το
|
||
γράφουν, σε όλους. Είναι δηλαδή η βασική προϋπόθεση για τον \"εκδημοκρατισμό\" του κυβερνοχώρου, και μια ελπίδα ώστε να μην καταλήξουμε σε μια ασύδοτη
|
||
\"αναρχία\", αλλά σε μια καλύτερη έκδοση της υπάρχουσας κοινωνίας. Ο καθένας μπορεί να ελέγξει τον κώδικα, να καταλάβει τις σκέψεις του άλλου, να τις βελτιώσει.
|
||
Και βέβαια αυτό δεν είναι κλοπή, αλλά αναγνώριση της αξίας του δημιουργού. Το Linux εισάγει στον κυβερνοχώρο το αυτονόητο: τη δυνατότητα όλων να κρίνουν, να
|
||
ελέγχουν και να προστατεύουν τους εαυτούς τους, αλλά και τη δυνατότητα του κάθε δημιουργού να εισπράξει την αναγνώριση για το έργο του. Αυτός είναι ένας άλλος
|
||
μεγάλος τομέας προόδου, αφού μέχρι τώρα, την \"ιδιοκτησία\" του λογισμικού δεν την είχαν αυτοί που το δημιουργούσαν αλλά δικηγόροι και managers. (Αλήθεια, ο
|
||
Gates προγραμμάτισε τα Windows;)
|
||
|
||
Ας ελπίσουμε ότι κάποια στιγμή οι άνθρωποι θα συνειδητοποιήσουν ότι τα δικαιώματά τους στον κυβερνοχώρο είναι ακριβώς όσο πολύτιμα όσο και στον υλικό κόσμο, και
|
||
ότι η ελευθερία πρέπει να προστατευθεί για τους αδύνατους. Ας μη μιλάμε μόνο για ελευθερία στον κυβερνοχώρο, ενάντια σε κάθε νόμο και έλεγχο, μόνο γιατί
|
||
νιώθουμε ότι περιοριζόμαστε από το να \"εξαπλώσουμε\" την ελευθερία μας ενάντια σ\'αυτή κάποιου άλλου. Μπορεί όλοι να νιώθουμε δυνατοί, αλλά πάντα υπάρχει ο πιο
|
||
δυνατός, και αν τους κανόνες του παιχνιδού δεν τους θέτουν αυτοί που θα έπρεπε, θα τους θέσουν αυτοί που δεν πρέπει.
|